YAZLIK YEŞİL MERCİMEK (Lens culinaris Medik.) GENOTİPLERİNİN ANKARA EKOLOJİK KOŞULLARINDA VERİM VE BAZI VERİM ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

Bu araştırma; yazlık yeşil mercimek (Lens culinaris Medik.) genotiplerinin Ankara (Haymana ve Esenboğa lokasyonları) ilindeki performanslarının belirlenmesi, bu koşullara uyan mercimek genotiplerinin tespiti ve bu genotiplerin verim ile bazı agronomik ve morfolojik özelliklerinin saptanabilmesi amacı ile yürütülmüştür. Materyal olarak, 34 hat ve 2 kontrol çeşidi (Sultan 1, Meyveci 2001) olmak üzere toplam 36 yeşil mercimek genotipi kullanılmıştır. Denemeler 2005 yılında Haymana ve Esenboğa olmak üzere 2 ayrı lokasyonda; kısmen dengede latis (6x6) deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur.

Araştırma sonuçlarına göre; tane verimleri 165.3-258.8 kg/da, çiçeklenme gün sayıları 65.1-72.0 gün, olgunlaşma gün sayısı 102.9-107.8 gün, bitki boyu 28,9-38.0 cm, bakla sayıları 10.3-15.1 adet/bitki, ilk bakla yüksekliği 14.4-20.1 cm, ana dal sayıları 1-2 adet/bitki ve bin tane ağırlıkları ise 54.8-74.4 g arasında değişmiştir. Tane verimi bakımından 15 numaralı (258.8 kg/da), 1 numaralı (242.0 kg/da) ve 11 numaralı (240.4 kg/da) genotipler diğer genotiplere göre üstünlük sağlamışlar ve Ankara ekolojik koşullarında tarımı yapılabilecek genotipler olarak tespit edilmişlerdir.

Bu araştırmada ayrıca tane verimi ile; bin tane ağırlığı (r= - 0.165 *), çiçeklenme gün sayısı (r= - 0.168 *), ilk bakla yüksekliği (r= - 0. 167 *), bitki boyu (r= -0. 221 **) ve olgunlaşma gün sayısı (r= - 0.322 **) arasında olumsuz-önemli ilişkiler bulunurken; tane verimi ile dal sayısı (r= 0.001) ve bitkide bakla sayısı (r= 0.082) arasında olumlu fakat önemsiz ilişkiler bulunmuştur.