Elma Fidanı Üretiminde Bazı Kimyasal ve Mekanik Uygulamaların Dallanma Üzerine Etkileri

Abstract

Bu araştırma; 2008 yılında M9 klon elma anacı üzerine aşılı Jersey Mac, Summer Red, Galaxy Gala, Granny Smith, Fuji ve Braeburn elma çeşitlerine ait fidanların dallanması üzerine kimyasal [6-Benzyladenine (6-BA), Promalin (6-BA+GA₄₊₇)] ve mekanik uygulamaların etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla M9 anacı üzerine aşılı elma fidanlarına, en son fidan boyu 80 cm uzunluğa ulaştığında yaprak sıyırma, dal sıyırma ve uç alma gibi kültürel uygulamalar yapılmıştır. Kimyasal uygulama olarak ise, en son fidan 95 cm uzunluğa ulaştığında, uç sürgünlerinin tepe kısmından aşağı 20 cm’lik kısmına, birer hafta ara ile 400 ppm dozlarında 6-BA ve Promalin 4 hafta boyunca uygulanmıştır. Ekim-Kasım aylarında fidanlarda ölçümler yapılarak, elde edilen veriler değerlendirmeye tabi tutulmuş ve istatistiki analizleri yapılmıştır. Araştırmada, en yüksek boylu fidanlar Promalin uygulamasında (124.24 cm), Braeburn çeşidinde (124.28 cm) elde edilmiştir. Fidan çapları incelendiğinde ise, en yüksek fidan çapı promalin uygulamasından (11.00 mm) elde edilmiştir. Çalışmada, en fazla yan dal sayısı 6-BA (3.72 adet/fidan) uygulamasında, en az ise uç alma (0.47 adet/fidan) uygulamasından elde edilmiştir. En yüksek yan dal uzunluğu kontrol uygulamasında (37.49 cm) saptanmış, bunu promalin uygulaması (32.78 cm) izlemiştir. Çalışmada en geniş açılı dallı fidanlar, dal sıyırma (58.66⁰) uygulamasında, en dar açılılar ise uç alma (46.11⁰) uygulamasında saptanmıştır. Çalışmada, fidanlarda kalite sınıflandırmasında, TSE bodur meyve standartları dikkate alındığında, fidanların tamamı, % 100 olarak 1. kalite fidan sınıfına girmiştir.