ÖKÜZGÖZÜ ÜZÜM ÇEŞİDİNDE KLON SELEKSİYONU- 1

Hüseyin KARATAŞ

Abstract


Bu araştırmada, ülkemizde bugüne kadar seleksiyon ıslah çalışmaları yapılmayan Türkiye’nin en kaliteli standart kırmızı şaraplık üzüm çeşitlerinden olan Öküzgözü üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaların ilk aşaması başlatılmıştır. Çalışma kapsamında,  Öküzgözü üzüm çeşitlerinde klon seleksiyonu ıslah projesinin ilk aşaması olan “Klon Baş Omcaların Belirlenmesi” yönünde çalışmalar yapılmıştır. Öküzgözü üzüm çeşidinin orjin bölgesi olan Elazığ İli’nde çalışmalar yürütülmüştür. 

Çalışmalarda, 2010, 2011 ve 2012 yıllarında yapılan gözlem ve analizler (Salkım sayısı/sürgün oranı (n), Ortalama salkım ağırlıkları (g), Salkımlardaki tane adedi (n), 100 tane ağırlığı (g), Tane eni (mm),Tane boyu (mm), Kuru madde (SÇKM) (%), Şıra pH’ı, Tartarik asit (g/l), Şıra randımanı (ml/kg))  sonucunda her iki çeşide ait en kaliteli ve en yüksek verim veren klon baş omcaların tespiti yönünde çalışmalar tamamlanmıştır.   

Bu çalışmada, verimliğin en önemli parametrelerinden salkım sayısı/sürgün oranı açısından Öküzgözü üzüm çeşidinde %66 artış gösteren verimli omcalar tespit edilmiştir. Seçilen baş omcalarda en düşük ve en yüksek değerlere göre Salkım Sayısı/Sürgün oranı artışı bu üzüm çeşidinde %30-127 gibi yüksek oranda bir artış gösteren verimli omcalar gözlenmiştir. Klon baş omcalarının ortalama verimine göre tespit edilen omcalar içinde en yüksek verimi gösteren klon baş omca adayında verim artış oranı Öküzgözü üzüm çeşidinde %61 gibi son derece yüksek artış olduğu verimli omcalar tespit edilmiştir. 


Keywords


Üzüm (V. Vinifera L.; Islah; Verim; Kalite

References


Becker, N., K., and Thoma, H., 1985. Zimmerman, Comparative Tests of Clones of the Cultivar “Blauer Spätburgender” Bad. Winzer, 9,441-444.

Calo, A., Costacurta, A., Cancellier, S., Angellini, U., Rosa, T., Egger, E., and Borgo, M., 1985. Clones of Gargenega Selected in the Province of Verone-Riv. Viticolt . Enol. 38, 355-356.

Faas, K.H., Schöffling, H., 1986. Resultate Und Nutzung Der Klonenselektion. Die Wei- Wissenschaft, 41, 377-403,

Kader, S. Yılmaz, N., Öztürk, H., ve Ilgın, C., 1998. Osmanca Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu Çalışmaları . Türkiye IV. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, s.91-96.

Kader, S., Öztürk, H., Yılmaz, N., ve Ilgın, C., 2003. İpek (Pek) Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu, Türkiye IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Antalya, s. 453-455.

Kiracı, M.A., Bayraktar, H., Usta, K., Özışık, S., ve Gürnil, K.., 2002. Bozcaada Çavuşu, Kozak Beyazı, Karasakız ve Amasya Beyazı Üzüm Çeşitlerinde Klon Seleksiyonu Çalışmaları, Türkiye V. Bağcılık ve Şarapçılık Sempozyumu, Nevşehir, s. 97-102.

Kiracı, M.A., Karauzi, A., Yayla, F., ve Akman, B., 2009. Ada Karası ve Cinsaut Üzüm Çeşitlerinde Klon Seleksiyonu Çalışmaları, Türkiye 7. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu, Manisa, s. 43-53.

Köse, C., ve Güleryüz, M., 2003. Karaerik Üzüm Çeşidinin Klon Seleksiyonu Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma, Türkiye IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Antalya, s. 444-446.

Oraman, N., 1972. Bağcılık Tekniği II. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları:470, 402s. Ankara.

Öztürk, H., Ilgın, C., Kader, S., ve Yılmaz, N., 1998. Razakı Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, s.82-86,

Schöffling, H., 1985. Achtes Seminar Über Erhaltungzüchterische Selektion Bei Reben in Trier, Die Wein-Wissenschaft, 39:344-353,

Sshumann, F. 1972. Vergleich von morphologischen und physiologischen Eigen sschaften verschhiedener Vitis vinifer-Sorten und-Krezungen. Disertation Univ. Bonn.

Ulanovsky S., Gogorcena Y., Martínez De Toda F., and Ortiz J.M., 2002. Use of Molecular Markers in Detection of Synonymies and Homonymies in Grapevines (Vitis vinifera L.). Scientia Horticulturae, 92: 241–254.

Uslu, İ, and Samancı, H., 1998. Beyaz Çavuş ve Hamburg Misketi Üzüm Çeşitlerinde Klon Seleksiyonu, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalovas.76-81.

Rives M., 1961. Bases Génétiques de la Sélection Clonale Chez la Vigne (Genetic Basis of the Clonal Selection of Grapevine). Annales Amélioration Plantes, 11: 337–34.

Whiting, J.R., and Hardie, W.J., 1981. Yield And Compositional Differences Between Selections Of Grapevine C.V. Cabernet Sauvignon, American J. Enology, Viticulture, 32, 212.

Xiu, D., Wu, D., Zhang, G., Xu, G., Lu, Z., Wang, S., and Lu., M., 1991. Clonal Selections of “Long Yan” Grapevine, Vitis vinifera, Acta Horticulturae, 18: 121-125.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.