Patateste (Solanum tuberosum L.) Hastalık ve Zararlılara Dayanıklılık Islahında Kullanılan Moleküler İşa-retleyiciler

Abstract

İnsan beslenmesi açısından en önemli bitki türlerinden biri olan patateste değişik hastalık ve zararlılar, ekonomik düzeyde kayıplara neden olurken, kayıpları azaltmak için farklı mücadele yöntemleri uygulanmaktadır. Dayanıklı çeşit kullanımı en etkili ve çevreci mücadele yöntemlerinden birisidir. Ancak, Patates ıslah çalışmalarında patojenlere dayanıklılığın klasik testleme yöntemleriyle belirlenmesi uzun zaman almakta, yoğun iş gücü gerektirmekte ve maliyeti yükseltmektedir. Bu zorluklar moleküler işaretleyicilerin kullanılmasıyla aşılabilmektedir. Moleküler işaretleyiciler, ilgili ıslah materyallerinde dayanıklılık genlerinin hızlı ve güvenli takip edilmesine imkân vermekte ve günümüzde patateste dayanıklılık ıslahında yaygın şekilde kullanılmaktadır. Dayanıklılık genleri çoğunlukla patatesin yabani formlarında bulunmakta olup, klasik veya biyoteknolojik yöntemlerle kültür formlarına aktarılmaktadır. Bu derleme, patateste başlıca hastalık-zararlılar için geliştirilen moleküler işaretleyicilerin kullanımları hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır.