MM 106 ANAÇLI BAZI ELMA ÇEŞİTLERİNİN ELMA KARA LEKESİ HASTALIĞI (Venturia inaequalis (Cke.) Wint.)’NA KARŞI DAYANIKLILIK REAKSİYONLARININ BELİRLENMESİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

Abstract

Elma kara lekesi hastalığı (Venturia inaequalis (Cke.) Wint.) elma ağaçlarının en önemli fungal hastalığı olup, ülkemizde ekonomik anlamda önemli kayıplara neden olmaktadır. Hastalıkla mücadele amacıyla elma bahçelerinde yoğun şekilde fungusit uygulanmaktadır. Kimyasal mücadelenin en önemli alternatifi üretimde dayanıklı çeşitlerin kullanılmasıdır. Bu amaçla 2005–2006 yıllarında Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde MM 106 anacı üzerine aşılı 51 adet elma çeşidi, elma kara lekesi hastalığına karşı arazi koşullarında gösterdikleri dayanıklılık seviyeleri araştırılmıştır. Doğal inokulasyon koşullarında elma kara lekesi hastalığına karşı dayanıklılık açısından test edilmiş ve hastalığa deneme periyodu boyunca herhangi bir fungusit uygulaması yapılmamıştır. Tesadüf parselleri deneme desenine göre 4 tekerrürlü kurulan bu araştırmada, 0-4 skalasına göre % hastalık şiddeti tespit edilmiştir. Hastalık şiddeti değerlendirmesine göre reaksiyon seviyeleri, dayanıklı (%0-1 yaprak enfeksiyonu), az hassas (%25> yaprak enfeksiyonu), hassas (%25-50 yaprak enfeksiyonu) ve yüksek hassas (%50< yaprak enfeksiyonu) olarak gruplandırılmıştır. Yıllar arasında istatistikî açıdan fark bulunmamış olup, homojen bir dağılım gösterdiği belirlenmiştir. Elde edilen verilere göre, Cooper 4, Cooper 900, Mutsu ve Red Chief elma çeşitleri yüksek hassas, Astramel, Beacon, Cooper 39, Cooper 41, Cooper 42, Cooper 43, Cooper 44, Enterprise, JerseyMac, Jonafree, Jonathan, Kaşel 41, Kaşel 37,  Mantet, Priam,  Prima, Priscilla, Pilot ve Red Free elma çeşitlerinin ise hastalığa dayanıklı oldukları tespit edilmiştir.