YARI KURAK İKLİMDE KİREÇTAŞI ÜZERİNDE OLUŞAN TOPRAKLARDA BAZI MAJÖR, MİNÖR VE NADİR TOPRAK ELEMENTLERİNİN DÜŞEY DAĞILIMI

Abstract

Bu araştırmada yarı kurak iklim şartlarında kireçtaşı üzerinde gelişen 5 toprak profilinde 42 elementin dikey dağılımları ve konsantrasyonları araştırılmıştır. Ayrıca toprakların fiziksel, kimyasal ve morfolojik özellikleri belirlenmiştir Çalışılan elementlerin çoğu anamateryalde çok az veya eseri miktarda bulunmaktadır. Çoğu element solumda düşük zenginleşme-fakirleşme göstermiştir. Bu durum profillerin düşük ayrışmaya uğradığını göstermektedir. Profillerden 1, 2, 3 ve 5 numaralı profiller orta, 4 numaralı profil ise zayıf dekalsifiye olmuştur. Na, Sr, Ca, Mg gibi mobil elementler ayrışma sürecinde yıkanma ve biyolojik döngü nedeni ile yüzeyde zenginleşirken Rb ve K gibi tek değerlikli, Zn, Pb, Co gibi divalant, Ga, Va gibi üç değerlikli ve Zr, U, Th, Ti ile Nb gibi dört değerlikli ve beş değerlikli katyonlar ile nadir toprak  elementleri ( La, Ce, Pe, Nd, Sr, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tm, Yb, Lu ), kil ve Fe oksit mineralleri ile olan ilişkileri nedeni ile akümüle olarak yüzey altı horizonlarda, özellikle kil fraksiyonunda zenginleşmişlerdir.