HASTALIKLARA DAYANIKLILIĞIN ARTTIRILMASINDA BİTKİ SAVUNMA MEKANİZMALARININ ÖNEMİ

Arzu GÖÇMEZ, Davut Soner AKGÜL

Abstract


Bitkiler biyotik stres faktörleri (virus, bakteri, protozoa, nematod, fungus gibi patojenik organizmaların) ve abiyotik stres

faktörlerine (yaralanma, ozon zararı gibi çeşitli çevresel koşulların olumsuz etkilerine)  maruz kalmaktadırlar. Özellikle bağcılıkta monokültür tarımının yoğun olduğu bölgelerdeki zararlar daha da büyük boyutlara ulaşmaktadır. Patojen zararını önlemek için kullanılan kimyasallar hem ürün maliyetini arttırmakta hem de çevre üzerinde olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Bu durum hastalıklara dayanıklı çeşitlerin kullanılmasının önemini ortaya koymaktadır. Bitkiler biyotik ve abiyotik stres faktörlerine karşı kendilerini korumak için savunma mekanizmaları geliştirmişlerdir. Biyoteknoloji alanındaki gelişmeler ile bitki ıslahı çalışmalarında hastalıklara dayanıklı bitkilerin elde edilmesinde bu bitki savunma mekanizmalarından yararlanılması olasıdır. Patojenlere dayanıklı bitki üretimi amacıyla bitki savunma mekanizmalarından yararlanılarak yapılan gen aktarımı çalışmaları, melezleme ve seleksiyon yöntemleri ile yapılan ıslah yöntemi çalışmalarına kıyasla daha kısa sürede sonuçlanan ve giderek tercih edilen bir yöntem haline gelmiştir. Bu çalışmada biyotik stres koşullarına karşı özellikle hastalıklara dayanıklılığı arttırabilmek amacıyla yararlanılan bitki ıslahı yöntemleri ile asmalarda abiyotik ve biyotik stres faktörlerine karşı sentezlenen sekonder metabolit resveratrolden bahsedilmektedir.


Keywords


Patojen; stres fizyolojisi; bitki savunma sistemleri; resveratrol; sekonder metabolit

References


Artés-Hernández F., Artés, F., Tomás-Barberán F.A. (2003): Quality and enhancement of bioactive phenolics in cv. Napoleon table grapes exposed to different post¬harvest gaseous treatments. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 51: 5290–5295.

Atasü E., 1986. Eczacılıkta Yenilikler, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları No: 60, S:100.

Bauer J, Sinclair D (2006) Therapeutic potential of Resvertrol: the in vivo evidence, National Revue Drug Discovery. 5(6):494-506

Chen Z, Silva H, Klessig D (1994) Active oxygen species in the induction of systemic acquired resistance by salicylic acid. Science, 262:1883-1886.

Dehne. H.-W., K. Stenzei, F. Schönbeck. 1984. Zur VVİrksamkeit induzierte Resistenz unter Praktischen Anbaubedinungen III: Reproduksion Echter Mehltaupilze auf İnduzierte Resistenzen Pflanzen. Z. Pf. Krankh. Pfl.Schutz. 91, 258-265.

Hain R, Reif H-J, Krause E, Langebartels R, Kindi H, Vornam B, Wiese W, Schmelzer E, Schreier PH, Stocker RH, Stenzel K (1993) Disease resistance results from foreign phytoalexin expression in a novel plant. Nature, 361:153-156.

Jaynes JM, Nagpala P, Destefano-Beltran L, Huang JH, Kim J, Denny T, Cetiner S (1993) Expression of a Cecropin B lytic peptide analog in transgenic tobacco confers enhanced resistance to bacterial wilt caused by Pseudomonas solanacearum. Plant Sci., 89:43-53

Karacabey E., Mazza G., 2008 Optimization of Solid−Liquid Extraction of Resveratrol and Other Phenolic Compounds from Milled Grape Canes (Vitis vinifera) - Journal of agricultural and food chemistry, - J. Agric. Food Chem., American Chemical Society 2008, 56 (15), pp 6318–6325

Langcake P. 1981. Disease resistance of Vitis spp. and the production of the stress metabolites resveratrol, e-viniferin, a-viniferin, and pterostilbene. Physiological Plant Pathology 18, 213–226.

Mourgues F, Brisset M-N, Chevreau E (1998) Strategies to improve plant resistance to bacterial diseases trough genetic engineering. Trends Biotech.,16:203-208Müller, K.G., Börger (1940). H., Arb. Biol. Reichsanst. Land Forstuiss 23, 189

Neuenschwander U, Vernooij B, Friedrich L, Uknes S, Kessman H, Ryals J (1995) Is hydrogen peroxide a second Messenger of salicylic acid in systemic acquired resistance Plant J., 8:227-233.

Norelli JL, Aldwinckle HS, Destephano-Beltran L, Jaynes JM ( 1993) Trangenic ‘Malling 26’ apple expressing the attacin E gene has increased resistance to Erwinia amylovora. Euphytica, 77:123-128.

Özcan S, Gürel E, Babaoğlu M, (2001). Bitki Biyoteknolojisi II- Genetik Mühendisliği ve Uygulamaları, Selçuk Üniversitesi Basımevi

Sondermann, H., Ernst, J.D., Heller, W and Langebartels, C., 1998. Ozone: an abiotic elicitor of plant defence reactions Trends in plant science reviews. February 1998, Vol3, No:2, 47-50,Germany

Schönbeck, F., U. Steiner, T. Kraska, 1993. induzierte Resisten: Kriterin, Mechanizmen, Anvvendung und Bewertung. Z. Plankrank. PflSchutz., 100, 541-557.

Uan Etten, H.D., Baterman, D.F., (1971). Phytopathology, 61, 1363


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.