Bazı Şaraplık Üzüm Çeşitlerinin Diyarbakır Ekolojisindeki Fenolojik Özellikleri İle Etkili Sıcaklık Toplamı İsteklerinin Belirlenmesi
Abstract
Bu araştırma, Diyarbakır ekolojik koşullarında yetiştirilen şaraplık Cabernet Sauvignon, Malbec, Merlot, Shiraz, Tannat ve Viognier üzüm çeşitlerinin fenolojik özellikleri ile üzümlerin olgunlaşması için gerekli Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) isteklerinin belirlenmesi amacıyla 2011 ve 2012 yıllarında yürütülmüştür.
Bu amaçla, çeşitlerin iki yıllık vejetasyon devresindeki fenolojik özelliklerinden uyanma, tam çiçeklenme, ben düşme ve olgunluk tarihleri belirlenmiş ve gözlerin uyanması-tam çiçeklenme (U-TC), uyanma-ben düşme (U-BD), uyanma-olgunluk (U-O), tam çiçeklenme-ben düşme (TC-BD), tam çiçeklenme-olgunluk (TC-O) ve ben düşme-olgunluk (BD-O) dönemleri arasındaki Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) değerleri hesaplanmıştır.
Araştırma sonucunda Diyarbakır ekolojik koşullarında yetiştirilen şaraplık üzüm çeşitlerinde uyanmanın 10-20 Nisan, tam çiçeklenmenin 1-6 haziran, ben düşmenin 1-8 Ağustos ve olgunluğun 21-28 Ağustos tarihleri arasında gerçekleştiği saptanmıştır. Çeşitlerde tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen sürenin 81-88 gün, ben düşmeden hasada kadar geçen sürenin ise 16-24 gün arasında değiştiği tespit edilmiştir. Üzüm çeşitlerinde EST değerlerinin çeşit, yıl ve fenolojik safhalara göre değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. EST değerlerinin 2011 yılında 319.0 gd ile 2003.2 gd, 2012 yılında ise 398.7 gd ile 2156.8 gd arasında değiştiği hesaplanmıştır. Fenolojik safhalardan uyanma-olgunluk arasındaki EST değerlerinin 2011 yılında 1904.0 gd (Malbec) ile 2003.2 gd (Merlot), 2012 yılında ise 2044.7 (Viognier) ile 2156.8 (Merlot) arasında değiştiği saptanmıştır.
Keywords
References
Akın S, Özdemir G (2010). Diyarbakır İli Çermik İlçesi Bağcılığı ve Üzüm Üreticilerinin Örgütlenmeye Bakış Açıları, Türkiye IX. Tarım Ekonomisi Kongresi, Cilt 1, 526-533, Şanlıurfa.
Anonim (1990). Standart Üzüm Çeşitleri Kataloğu. T.C. Tarım Orman Ve Köyişleri Bakanlığı Mesleki Yayınlar Serisi, Seri: 15. 91s. Ankara.
Anonim (2013a). Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Diyarbakır İli Meteoroloji İstatistikleri (Http://Www.Mgm.Gov.Tr/Veridegerlendirme/İl-Ve-İlceler İstatistik.Aspx?M=Dıyarbakır), Erişim tarihi: 16 Eylül 2013.
Anonim (2013b). Wine Grape Varieties. Http://Www.Wine-Searcher.Com/Grape-Varieties.Lml. Erişim tarihi: 13 Eylül 2013.
Anonymous (1993). Grape Descriptors International Board For Plant Genetic Resources. IBPGR Secretariat. Rome, 93 S.
Atalay DA, Özdemir G, Karataş H (2003). Diyarbakır Bağcılığının Mevcut Durumu Sorunları ve Çözüm Önerileri, GAP III.Tarım Kongresi, 375-378, Şanlıurfa.
Bettiga LJ, Golino DA, Mcgourty G, Smith RJ, Verdegal PS, Weber E (2003). Wine Grape Varieties in California. Publication University of California. Division of Agriculture and Natural Resources, 3419.
Cangi R, Şen A, Kılıç D (2008). Bazı Üzüm Çeşitlerinin Kazova (Tokat-Turhal) Koşullarındaki Fenolojik Özellikleri İle Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) İsteklerinin Saptanması. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 1 (2):45-48.
Çelik H (2006). Üzüm Çeşit Kataloğu, Sun Fidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi:3, 165s. Ankara.
Çelik H, Ağaoğlu YS, Fidan Y, Marasalı B, Söylemezoğlu G (1998). Genel Bağcılık. Sun Fidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi: I. Fersa Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. Necatibey Cad. Elgün Sok. No: 4-B, Kızılay,Ankara, 253s.
Çelik H, Kunter B, Söylemezoğlu, G, Ergül A, Çelik H, Karataş H, Özdemir G, Atak A (2010). Bağcılığın Geliştirilmesi Yöntemleri ve Üretim Hedefleri, Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Bildiriler Kitabı 1, 493-513, Ankara.
Çelik H, Marasalı B, Demir İ (1988). Ankara koşullarında yetiştirilen sofralık ve şaraplık üzüm çeşitlerinin etkili sıcaklık toplamı isteklerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Türkiye III. Bağcılık Sempozyumu, 11s, Bursa.
Çelik S (2005). Bağcılık (Ampeloloji) Cilt:1 Anadolo Matbaa Ambalaj San Ve Tic. Ltd. Şti. Düzeltilmiş Baskısı, Tekirdağ, 426s.
Eggeberger W, Koblet W, Mischeer M, Schwarzenbach H, Simon J.L. (1975). Weinbau. Verlag Huber and Co. A.G., Frauenfeld, 178p.
FAO (2013). Food and Agriculture Organization of the United Nations http://faostat3.fao.org/faostat-gateway/go/to/download/Q/QC/E Erişim tarihi: 12 Eylül 2013.
Gürsöz S (1993). GAP Alanına Giren Güneydoğu Anadolu Bağcılığı ve Özellikle Şanlıurfa İlinde Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Nitelikleri ile Verim ve Kalite Unsurlarının Belirlenmesi Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniv. Fen Blimleri Ens. Doktora Tezi. Adana.
Kara Z (1990). Tokat yöresinde yetiştirilen üzüm çeşitlerinin ampelografik özelliklerinin belirlenmesi üzerinde araştırmalar (Doktora tezi). A.Ü. Fen. Bil. Ens. Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara.
Kara Z, Gerçekcioğlu R (1993). 12 Farklı Amerikan Asma Anacına Aşılanmış Narince Üzüm Çeşidinin Bazı Olgunluk Karakteristikleri Üzerinde Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(5): 5-17.
Karataş H, Karataş DD, Özdemir G, Demiraslan R (2010). Güneydoğu Anadolu Bölgesi Üzüm Çeşitlerinin Sanayiye Yönelik Değerlendirilme Potansiyeli, 1. Uluslararası Katılımlı Kamu, Üniversite, Sanayi İşbirliği Sempozyumu ve Mermercilik Şurası, 256-261, Diyarbakır.
Karataş H, Özdemir G, Filizay M, Değirmenci D (2008). Diyarbakır (Merkez) Koşullarında Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinde 2006-2007 Kış Dönemi Soğuk Zararının Etkileri, Ulusal Bağcılık-Şarapçılık Sempozyumu ve Sergisi, 441-447, Denizli.
Kerridge G, Gackle A (2005). Vines for Wines. Csiro Publishing, ISBN 0 643 092188.
Kök D (2001). Tekirdağ ili bioklimatik değerlerinin şaraplık üzüm çeşitlerinde gelişme, verim ve kalite üzerine etkileri. Doktora tezi, Trakya Univ. Fen Bil. Enst. Tekirdağ, 139s.
Kök D, Çelik S (2003). Bazı şaraplık üzüm çeşitlerinin etkili sıcaklık toplamı gereksinimlerinin belirlenmesi ve bunun kalite özellikleri üzerindeki etkisi. Trakya Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 4(1): 23-27.
Leeuwen V, Friant P, Chone X, Treqoat O, Koundouras S, Doburdiev D (2004). Influence of Climate, Soil, and Cultivar on Terroir. Am. J. of Enol. And Vitic. 55 (3): 207-217.
Neves GG (2005). Study of the Polyphenolic Composition of Grapes and Wines of the Varieties Merlot, Cabernet Sauvignon and Tannat from Vines Trained on the Lyreand Espalier Systems. Progres Agricole Et Viticole, (Vol.122) (No.12), 272-277.
Özdemir G (2009). Diyarbakır İlinde Bağcılığın Mevcut Durumu ve Geliştirilmesi için Bazı Öneriler, Diyarbakır Tarım İl Müdürlüğü Yayın Organı, Diyarbakır’da Tarım Dergisi, 17:18-19.
Özdemir G, Karataş H (2008). Diyarbakır İli Bağcılığı. Ulusal Bağcılık-Şarap Sempozyumu ve Sergisi. 6-8 Kasım 2008, s. 405-413, Denizli.
Özdemir G, Karataş H, Bayram A, Doran İ, Gül İ (2009). GAP Bölgesi Organik Bağcılık Potansiyeli ve Organik Tarım Uygulamaları, 1. GAP Organik Tarım Kongresi, 144-155, Şanlıurfa.
Özdemir G, Karataş H, Karataş DD (2010). Bağcılık Sektörünün Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki Üretim Boyutları. 1. Uluslar arası Katılımlı Kamu, Üniversite, Sanayi İşbirliği Sempozyumu ve Mermercilik Şurası, 24-26 Mayıs 2010, Bildiriler Kitabı: 381-386s. Diyarbakır.
Özdemir G, Tangolar S (2005). Diyarbakır ve Adana Koşullarında Yetiştirilen Bazı Sofralık Üzüm Çeşitlerinde Fenolojik Devreler ile Etkili Sıcaklık Toplamı Değerleri ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye VI. Bağcılık Sempozyumu, Eylül, 2005, Tekirdağ. Cilt 2, S 446-453.
Özdemir G, Tangolar S, Bilir H (2006). Bazı Sofralık Üzüm Çeşitlerinin Fenlojik Dönemleri ile Salkım ve Tane Özelliklerinin Saptanması. Alatarım, 5(2): 37-42.
Özden M, Karipçin MZ (2007). GAP Bağcılığının Üretim Boyutları ve Bugünkü Durumu. V. Gap Tarım Kongresi. Sayfa: 478-485. 17-19 Ekim, 2007, Şanlıurfa.
Şen A (2008). Kazova (Tokat) Ekolojisinde Yetiştirilen Bazı Üzüm Çeşitlerinde Etkili Sıcaklık Toplamı Ve Optimum Hasat Zamanlarının Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniv. Fen Bil. Ens., Yük. Lis. Tezi, 79 S., Tokat.
Şensoy RİG, Balta F, Cangi, R (2009). Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin van ekolojik koşullarındaki etkili sıcaklık toplamı değerlerinin belirlenmesi. Harran Üniv. Zir. Fak. Der. 13(3): 49-59.
Tangolar S, Özdemir G, Tangolar SG, Ekbiç HB, Rehber Y (2010). TAGEP Proje No: 5.2.3.5-6-7 Üzüm Yetiştiriciliği, Çağlar Ofset Matbaacılık Hizmetleri, 47s, Adana.
Tangolar S, Eymirli S, Özdemir G, Bilir H, Tangolar SG (2002). “Pozantı/Adana’da Yetiştirilen Bazı Üzüm Çeşitlerinin Fenolojileri ile Salkım ve Tane Özelliklerinin Saptanması”, Türkiye V. Bağcılık ve Şarapçılık Sempozyumu, 372-380, Nevşehir.
Tangolar S, Özdemir G, Bilir H, Sabır A (2005). Bazı Üzüm Çesitlerinin Pozantı /Adana Kosullarında Fenolojileri İle Salkım Ve Tane Özelliklerinin Saptanması. Türkiye 6. Bağcılık Sem. 19-23 Eylül Tekirdağ, Cilt:1, 58-64 S.
TÜİK (2013). Türkiye İstatistik Kurumu Veritabanları Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul Erişim tarihi: 16 eylül 2013.
Uluocak E (2010). Kazova (Tokat) yöresinde yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinde olgunlaima sırasında meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişimler. Gaziosmanpaşa Üniv. Yüksek Lisans Tezi, 70 s., Tokat.
Uzun Hİ (1997). Heat summation requirements of grape cultivars. ISHS Acta Horticulturae 441, V Temperate Zone Fruit in the Tropics and Subtropics, Adana.
Uzun İ (2004). Bağcılık El Kitabı. Hasad Yayıncılık Ltd. Şti. Yayınları. 156s.
Winkler AJ, Cook JA, Kliewer WM, Lider LA (1974). General Viticulture. 633p, Univ. of California. Pres, Berkeley.
Yağcı A, Odabaş F (2002). Tokat Yöresinde Yetistirilen Önemli Üzüm Çesitlerinin Hasat Zamanlarının Tespiti. Türkiye V. Bağcılık ve Şarapçılık Sempozyumu, 449-456, Nevşehir.
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.