Asma Yapraklarındaki Fenolik Bileşenler ve Mantar Kökenli Hastalıklar ile İlişkilerinin Belirlenmesi Çalışmaları

Arif Atak, Zekiye Göksel

Abstract


Asma bitkisinin sürgün, yaprak ve taneleri fenolik bileşenlerce oldukça zengindir. Ancak bu bileşenler türe ve çeşide bağlı olarak farklılık gösterebilmektedir. Ayrıca aynı çeşidin farklı biyotik ve abiyotik stres koşullarında fenolik bileşenlerinin miktarında farklılıklar görülebilmektedir. Bu stres koşullarında sentezlenen muhtelif bileşiklerin asma metabolizmasında karmaşık görevleriyle ilgili sınırlı bilgiye sahip olunmakla birlikte bunların; antimikrobiyal, antifungal ve antiviral etki ile patojenlere karşı savunma mekanizmalarının harekete geçirilmesinde önemli rolleri oldukları düşünülmektedir.

Farklı araştırmacılar tarafından fenolik maddelerin antimikrobiyal etkileri ile ilgili çalışmalarda oldukça çarpıcı sonuçlar elde edilmiştir. Bu maddelerin farklı bileşenleri ilaç üretiminde kullanılmakta ayrıca değişik mantari hastalıkların, virüslerin ve bakterilerin sebep olduğu zararlanmaların önüne geçmek amacıyla farklı orjinli bitkilerden elde edilen muhtelif fenolik bileşenler yıllardır hem koruyucu hem de tedavi edici olarak kullanılmaktadır.

Özellikle asma yapraklarındaki fenolik bileşenlerden bazılarının mantari hastalıklara dayanıklı tür ve çeşitlerde daha yüksek miktarlarda sentezlendiği düşünülmektedir. Yapılan araştırmalarda, Vitaceae familyasına ait bütün türlerde bir fenolik bileşen olan ve hastalıklara dayanımda etkili olan resveratrolün sentezlenebildiği bildirilmiştir. Resveratrolün fungal hastalıklara özellikle Botrytis’e dayanım ile ilişkilendirildiği ilk araştırmalarda; hastalıklara dayanıklı tür ve çeşitlerin stilben fitoaleksin içeriğinin, dolayısıyla resveratrol içeriğinin hassas tür ve çeşitlere göre daha yüksek olması gerektiği bildirilmiştir. Tür ve çeşitlerin sentez yeteneklerinin ve üretim miktarlarının farklı olduğu önemle vurgulanmaktadır. Vitis cinsinin diğer türlerinin veya türler arası melezlerinin, V. vinifera L. türünden daima daha yüksek resveratrol sentezleyebildiği bildirilmiştir.

Islah çalışmalarında elde edilen yeni melez bireylerin muhtelif fenolik bileşenler yönüyle değerlendirilmesi ve yaprak, tane ve çekirdeklerinde fazla miktarda bu maddeleri ihtiva eden çeşitlerin belirlenerek yetiştirilmesi ve tüketiminin sağlanması insan sağlığı açısından oldukça faydalı olacaktır. Böylece yetiştirirken daha az ilaçlamaya gerek duyulacağı gibi aynı zamanda tüketildiklerinde bünyeye yeterli miktarda alınmış olacaklardır.

Keywords


, Fenolik Bileşenler, Mantari Hastalıklar, Dayanıklılık, Yaprak

References


Atak, A., Altındişli, A. ve Göksel, Z., 2011. Phytocemical properties of Some Grapevine (Vitis vinifera L.) Hybrids. American Journal of Food Technology 6(9): 843-850.

AugeR, C., Teissedre, P.L., Gerain, P., Lequeux, N., Bornet, A., Serisier, S., Besançon, P., Caporiccio, B., Cristol, J.P., Rouanet, J.M., 2005. Dietary wine phenolics catechin, quercetin, and resveratrol efficiently protect hypercholesterolemic hamsters against aortic fatty streak accumulation. J. Agric. Food Chem. 53, 2015–2021.

Bachmann, O., Blaich, R., Vorkommen und Eingenschaften Kon-Densierter Tannine in Vitaceen. Vitis,18, 106–116 (1979).

Bais, A.J., Murphy, P.J. and Dry, I.B. 2000. The molecular regulation of stilben phytoalexin biosynthesis in Vitis vinifera during grape berry development. Aust. J. Plant Physiol. 27, 425-433.

Baumgartner, D., Roth, I., Ruffner, H.P., 1998. Phenolische Inhaltsstoffe des Weinrebenblattes. Schweizerische Zeitschrift für Obst und Weinbau, Wädenswil, 134, 24: 606–608

Bavaresco, L., Petegolli, D., Cantu, E., Fregoni, C., Chiusa, G. and Trevisan, M. 1997. Elicitation and accumulation of stilbene phytoalexins in grapevine berries infected by Botrytis cinerea. Vitis 36 (2), 77-83.

Bavaresco, L. and Fregoni, C. 2001. Physiological role and molecular aspects of grapevine stilbenic compounds. P: 153-182. In: Molecular Biology and Biotechnology of the Grapevine. Ed. Roubelakis-Angelakis, K. A., Ed.: Kluwer Acad Publ. Netherlands.

Bavaresco, L., Fregoni, M., Trevisan, M., Mattivi, F., Vrhovsek, U. and Falchetti, R. 2002. The occurrence of the stilbene piceatannol in grapes. Vitis, 41 (3), 133136.

Bavaresco, L. and Vezzulli, S. 2006. Stilben phytoalexin physiology in grapevine (Vitis spp.) as affected by viticultural factors. P: 389-410. In: Recent Progress in Medicinal plants, Vol: 11, Drug Development from New Molecules. Eds. Govil J.N., Singh, V.K. and Arunachalam, C., Studium Pres, LLL, Houston, TX, USA.

Baysal T., H. Yıldız, 2003. Bitkisel fenoliklerin kullanım olanakları ve insan sağlığı üzerine etkileri. Gıda Mühendisliği Dergisi, 7(14), 29-35.

Cangi, R., H. Çelik, B. Köse, 2006. Determination of Some Natural Foxy Grape (Vitis labrusca L.) Types Grown in Northern Turkey (Ordu and Giresun Province). International Journal of Botany 2(2):171-176.

Creasy, L. L. and Coffee, M. 1988. Phytoalexin production potential of grape berries. J.Amer. Soc. Hort. Sci. 113, 230-234.

Çelik, H., 1998. Bağcılık (Ampeloloji). Cilt:1, Anadolu Basım Ofisi, 11-46.

Daİ, G.H., Andary, C., Mondolot-Cosson, L., Boubals, D., 1995. Involment of phenolic comounds in the resistance grapevine callus to downy mildew (Plasmopora viticola). European Journal of Plant Pathology 101:541-547.

Dai, G. H., Andary, C., Cosson-Mondolot, L., Boubals, D., 1994. Polyphenols and Resistance of Grapevive to Downy Mildew. Acta Horticulturae, 381: 763– 767.

El-Adawi, H., M.A. Mohsen, D. Youssef and S. El-Swedy, 2006. Study of grape seed extract on hypercholesterolemia: prevention and treatment. International Journal of Pharmacology 2(6): 593-600.

En-Qin, X., D. Gui-Fang, G. Yan-Jun and L. Hua-Bin, 2010. Biological activities of polyphenols from grapes. Int. J. Mol. Sci. 11: 622-646.

Evrenesoğlu, Y., 2002. Ateş Yanıklığına Duyarlı ve Dayanıklı Bazı Armutların Fenolik ve Mineral Madde İçeriklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. (Doktora Tezi) E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Fregoni, C., Bavaresco, L., Cantù, E., Petegolli, D., Vizzon, D., Chiusa, G. and Trevisan, M. 2000. Advances in understanding stilbene (resveratrol, ε-viniferin) - grapevine relationships. V. International Symposium on Grapevine Physiology, ISHS Acta Horticulturae 526: 467-477.

Goetz, G., Fkyerat, A., Métais, N., Kunz, M., Tabacchi, R., Pezet, R., Pont, V., 1999. Resistance Factors to Grey Mould in Grape Berries: Identification of Some Phenolics Inhibitors of Botrytis cinerea Stilbene Oxidase. Phytochemistry, 52: 759–767.

Göktürk Baydar, N., 2006. Phenolic Composition of Grapevine Shoot Tips Collected in Different Months and Their Effects on the Explant Browning. Biotechnology and Biotechnological Equipment, 20, 1: 41–46.

Göktürk Baydar, N.G., Ülger, S., Çetin, S.,. Effects of Phenolic Compounds and Endogenous Hormones on the in vitro Shoot Tip Culture of Grapevine. The Journal of Horticultural Science and Biotechnology, 81, 3, 429–434 (2006).

Göktürk Baydar, N., Özkan, G., Yaşar, S., 2007. Evaluation of the Antiradical and Antioxidant Potential of Grape Extracts. Food Control, 18, 1131–1136.

Hernandez-Jimenez, A., Gomez-Plaza, E., Martinez-Cutillas, A., Kennedy, J.A., 2009. Grape skin and seed proanthocyanidins from Monastrell x Syrah grapes. J. Agric. Food Chem. 57, 10798–10803.

Hertog, M. G. L., Hollman, P. C. H., Van De Putte, B., 1993. Content of Potentially Anticarcinogenic Flavonoids of Tea Infusions, Wines and Fruit Juices. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 41, 8: 1242–1246.

Hmamouchı, M., Es-Sa., N., Lahrichi, M., Fruchier, A., Essassi, E.M., 1996. Flavones and Lavonols in Leaves of Some Moroccan Vitis vinifera Cultivars. American Journal of Enology and Viticulture, 47: 186–192.

Hoos, G. and Blaich, R. 1988. Metabolism of stilbene phytoalexins in grapevines: oxidation of resveratrol in single-cell cultures. Vitis 27: 1-12.

Jayaparakasha,G.K., Selvi, T., Sakariah, K.K., 2003. Antibacterial and Antioxidant Activities of Grape (Vitis vinifera) Seed Extracts. Food Research International, 36: 117-122.

Jeandet, P., Bessis, R. and Gautheron, B. 1991. The production of resveratrol (3,5,4’ trihydroxystilbene) by grape berries in different developmental stages. Amer. J. Enol.Vitic. 42(1): 41-46.

Karadeniz F., Durst R.W., 2000. Wrolstad R.E. Polyphenolic composition of raisins. J. Agric. Food Chem., 48: 5343–5350.

Keller, M., Rogiers, S. Y., Schultz, H. R., 2003. Nitrogen and Ultraviolet Radiation Modify Grapevines’ Susceptibility to Powdery Mildew. Vitis, 42(2): 87–89

Keskin, N., 2007. Asma Kallus Kültürlerinde UV Işını Etkisi İle Resveratrol Üretiminin Uyarılması ve Belirlenmesi. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, (Doktora Tezi).

Kosuge, The role of Phenolics in Host Resonse to Infection. Annual Review of Phytopatolgy, 7, 195–222 (1969).

Koşar, M., Küpeli,E., Malyer, H., Uylaşer, V., Türkben, C., Başer, H.C., 2007. Effets of Brinning on Biological Activity of Leaves of Vitis Vinifera L.(cv. Sultani çekirdeksiz) from Turkey. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 55: 4596–4603.

Lamikanra, O., Grimm, C.C., Rodin, J.B. and Inyang I.D. 1996. Hydroxylated stilbenes in selected American wines. J. Agric. Food Chem. 44 (4): 1111-1115.

Langcake, P. and Pryce, R. J. 1976. The production of resveratrol by Vitis vinifera and other members of the Vitaceae as a response to infection or injury. Physiol. Plant Pathol. 9, 77-86.

Langcake, P., 1981. Disease Resistance of Vitis spp. and the Production of the Stres Metabolites Resveratrol, m-viniferin, i-viniferin and pterostilbene. Physiological Plant Pathology, 18: 213–216.

Lardos, A. ve Kreuter M. H.. 2000. Red vine leaf. Ed. by Dr. M. H. Kreuter, Head of R & D Department, Phytopharm. and Phytochem. Products, Flachsmann AG, Butzenstrasse 60, 8038 Zurich, Switzerland.

Lee, C.Y. ve Jaworski, A., 1987. Major Phenolic Compounds in Ripening White Grapes. American Journal of Enology and Viticulture, 40(1): 43–46 (1987).

Lu, Y., Foo, Y.L., 2001. Antioxidant Activities of Polyphenols from Sage (Salvia officinalis). Food Chemistry, 75: 197-202.

Makris, D.P., Boskou, G., Andrikopoulos, N.K., Kefalas, P., 2008. Characterization of certain major polyphenolic antioxidants in grape (Vitis vinifera) stems by liquid chromatography-mass spectrometry. Eur. Food Res. Technol. 226: 1075–1079.

Mazid, M., Khan, T.A., Mohammad, M., 2011. Secondary Metabolites in Defence Mechanism of Plants. Bology and Medicine, 3(2): 232-249.

Monagas, M., Garrido, I., Bartolome, B., Gomez Cordovez, C., 2006. Chemical Characterization of Commercial Dietary Ingredients from Vitis vinifera L. Analytica Chimica Acta, 563: 401–410.

Murthy, K.N.C., Singh, R.P., Jayaprakasha, G.K., 2002. Antioxidant Activity of Grape (Vitis vinifera) Pomace Extracts. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 50: 5909-5914.

Nizamlıoğlu, M. ve S. Nas, 2010. Meyve ve Sebzelerde Bulunan Fenolik Bileşikler; Yapıları ve Önlemleri. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt:5 No:1 20-35.

Onoğur, E., 1985. Asma ölükol hastalığı (Phomopsis viticola sacc.)’nda Dayanıklılık Sağlayabilecek Bir Savunma Mekanizması. 4. Türkiye Fitopatoloji Kongresi, İzmir.

Onoğur, E., 1988. Yerli ve Yabancı Kaynaklı Bazı Asma Çeşitlerinin Ölü Kol Etmenine (Phomopsis viticola sacc.) Karşı reaksiyonları ve Fenolik Madde İçeriğinin Dayanıklılık ile İlişkisi Üzerinde Araştırmalar. E.Ü.Ziraat Fakültesi Dergisi, 25, (3): 257–270.

Pari, L., Suresh, A., 2008. Effects of Grape (Vitis Vinifera L.) Leaf Extract on Alcohol Induced Oxidative Stres in Rats. Food and Chemical Toxicology, 46: 1627–1634.

Park, H., Cha, H., 2003. Flavonoids from Leaves and Exocarps of the Grape Kyoho. Korean Journal of Biological Science, 7: 327–330.

Park H., Cha, H., 2008. Differences of Flavonols Profiles in Various Grape Cultivars Separated by High Performance Liquid Chromatography. Horticulture, Environment and Biotechnology, 49, (1): 35–41.

Pastrana-Bonilla, E., Akoh, C.C., Sellappan, S., Krewer, G. 2003. Phenolic content and antioxidant capacity of muscadine grapes. J. Agric. Food Chem. 51: 5497–4503.

Revilla, E., Ryan, J.M., 2000. Analysis of Several Phenolic Compounds with Potential Antioxidant Properties in Grape Extracts and Wines by HighPerformance Liquid Chromatography-Photodiode Array Detection without Sample Preparation. Journal of Chromatography A, 881: 461-469.

Rivero-Perez, M.D., Muniz, P., Gonzalez-Sanjose, M.L. 2006. Contribution of anthocyanin fraction to the antioxidant properties of wine. Food Chem. Toxicol. 46: 2815–2822.

Roggero, J. P., Coen, S., Ragonnet, 1986. High Performance Liquid Chromatography Survey on the Changes in Pigment Content in Ripening Grapes of Syrah: An Approach to Anthocyanin Metabolism. American Journal of Enology and Viticulture, 37: 77–83.

Satisha, J., Doshi, P., Pandurang Gundappa A., 2008. Influence of Rootstocks on Changing the Pattern of Phenolic Compounds in Thompson Seedless Grapes and Its Relationship to the Incidence of Powdery Mildew,Turk J Agric For 32: 1-9.

Schneider, E., Von Der Heydt, H., Esperester, A., 2008. Evaluation of Polyphenol Composition in Red Leaves from Different Varieties of Vitis vinifera. Planta Medica, 74(5): 565–572.

Sefer, F., Acı ve Tatlı Kayısılarda Bazı Sekonder Metabolitlerin Düzeylerinin Araştırılması, E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, (Doktora Tezi), İzmir (2000).

Soleas, G.J., Goldberg, D. M., Diamandis, E.P., Karumanchiri, A., Yan, J. Ng, E.1995a. A derivatized gas chromatographic-mass spectrometric method for the analysis of both isomers δ resveratrol in juice and wine. Amer. J. Enol. Vitic. 46: 346-352.

Soleas, G. J. and Goldberg, D. M. 1995b. Influences of viticultural and oenological factors on changes in cis- and trans-resveratrol in commercial wines. J. Wine Res. 6 (2): 1-11.

Taware P.B. Kondıram N. D., Dasharath P. O., Sangram H. P., Banerjee K., Phenolic Alterations in Grape Leaves, Berries And Wines Due To Foliar And Cluster Powdery Mildew Infections. International Journal of Pharma and Bio Sciences V1,1 (2010).

Türk, F.H., Bazı sofralık üzüm çeşitlerinde farklı dönemlerde alınan yapraklardaki Fenolik ve mineral madde değişimlerinin belirlenmesi, S.D.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, (Doktora Tezi), Isparta (2009).

Uzun, İ ve A. Bayır, 2010. Distribution of wild and cultivated grapes in Turkey. Not. Sci. Bio. 2 (4): 83-87.

Verpoorte, R., Heijden, R.V.D., Hoopen, H.J.G.T. and Memelink, J. 1999. Metabolic engineering of plant secondary metabolite pathways for the production of fine chemicals. Biotechnol. Lett. 21: 467–479.

Winkel Shirley, B., 2001. Flavonoid Biosynthesis: A Colorful Model for Genetics, Biochemistry, Cell Biology, and Biotechnology. Plant Physiology, 126: 485– 493.

Winkler, A.J., J.A. Cook, W.M.Kliewer ve L.A.Lider, 1974. General Viticulture. Univ.California Press. Berkeley, p:710.

Yalçın, H., Yıldız, H., Nergiz, C., 1997. Baharatların kimyasal bileşimi ve gıda sanayiinde kullanımı. E.Ü. Mühendislik Fakültesi Dergisi Seri B Gıda Mühendisliği 15(1-2): 219-228.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.