Eskişehir Koşulları Altında Bazı Aspir (Carthamus tinctorius L.) Çeşitlerinin Tarımsal Performanslarının Belirlenmesi

Arzu Köse

Abstract


Bu çalışmada, ülkemizde tescilli bazı aspir çeşitlerinin (Yenice, Dinçer, Remzibey, Balcı, Linas) Eskişehir ekolojik koşullarında tane verimi yağ oranı ve yağ verimi özellikleri bakımından yıllara göre değişimleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, 2008-2015 yılları arasında, Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü (G.K.T.A.E) deneme tarlalarında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, 2008-2012 yılları arasında Yenice, Dinçer, Remzibey ve Balcı çeşitleri kullanılmış olup, 2013-2015 yılları arasında yürütülen çalışmalara Linas çeşidi de alınmıştır. Çalışmada kullanılan çeşitler tesadüf blokları deneme desenine uygun olarak ekilmiş ve analiz edilmiştir.

Araştırmanın yürütüldüğü 2008-2015 yıllarında denemeye ait ortalama verim, yağ oranı ve yağ verimi değerleri sırasıyla; 88.6 kg da-1, % 32.2 ve 29.0 kg da-1; 77.3 kg da-1, % 32.0 ve 25.1 kg da-1; 159.5 kg da-1, %28.9 ve 46.5 kg da-1;  150.0 kg da-1, %33.0 ve 49.9 kg da-1; 176.3 kg da-1, % 32.6 ve 58.2 kg da-1; 96.5 kg da-1, % 33.1 ve 33.0 kg da-1; 122.4 kg da-1, % 29.8 ve 36.4 kg da-1; 138.6 kg da-1, % 29.0 ve 43.2 kg da-1 olarak belirlenmiştir. Çalışmada,  Balcı ve Linas çeşitlerinin diğer çeşitlere oranla daha yüksek yağ oranı değerine sahip oldukları, özellikle birim alan yağ verimi bakımından Balcı çeşidinin ön plana çıktığı tespit edilmiştir.


Keywords


Aspir, Çeşit, Tane verimi, Yağ oranı, Yağ verimi

Full Text:

PDF (Türkçe)

References


Agasimani C A, Patil R, Hand Radder G E (1997). Recent advances in agronomy of safflower (C. tinctorius L.) in India. IVth International Safflower Conference, 2-7 June, Bari, Italy, pp. 77-82.

Anonymous (2015). Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği. http://bysd.org.tr, E. Tarihi: 08.11.2015

Dinçer N, Çetinel T (1973). Aspir üzerine bazı agronomik araştırmalar. Zirai araştırma İstatasyonu, Eskişehir, 8(1): 18-27.

Gawand P B, Reddyand B N, Tambe S I (2005). Evaluation of productivity of safflower cultivars under moisture and nutrient management in rainfeed vertisols. VIth International Safflower Conference, 6-10 June, Istanbul, Turkey, pp. 205-209.

Guan Z X, Zhang H Z, Wang J L (1999). Production technology of functional food. Light Industry Pres, Beijing, pp 50-52.

Hang A N, Evans D W (1985). Deficit sprinkler irrigation of sunflower and safflower. Agronomy Journal, 77:588-592.

Johnson R C, Bergman J W, Flynn C R (1999). Oil and meal characteristics of core and non-core safflower accessions from the USDA collection, Genet. Res. Crop, 46: 611-618.

Kayahan, M. (1981). Beslenme ve İnsan Sağlığı Açı-sından Bitkisel Yağların Önemi. Gıda Dergisi (5): 23-30.

Kızıl S, Gül Ö (1999). Diyarbakır koşullarında farklı ekim zamanlarının aspirde (Carthamus tinctorius L.) boyar madde oranı, taç yaprağı verimi ve bazı tarımsal karakterler üzerine etkisi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım, Adana, s. 241-246.

Kızıl S, Cakmak O, Kirici S, Inan M A (2008). Comprehensive study on safflower (Carthamus tinctorius l.) in semi-arid conditions. Biotechnology & Biotechnological Equipment, 23(2); 947-953.

Koutroubas S D, Papadoska D K (2005). Adaptation, grain yield and oil content of safflower in Greece. VIth International Safflower Conference, 6-10 June, Istanbul, Turkey, pp. 161-167.

Köse T F, Köse A, Karaman Y (2008). Kurak koşullar-da aspir bitkisinin alternatif olarak değerlendirilme-si. Türkiye III. Tohumculuk Kongresi, Nevşehir, s.141-146.

Köse T F, Köse A (2011). Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsünde yürütülen aspir ıslah araştırmaları ve geliştirilmiş çeşitler, GAP VI. Tarım Kongresi, 09-12 Mayıs, Şanlıurfa, s. 687-690.

Nagaraj G, Devi G N, Srinivas C V S (2001). Safflower petals and their chimical composition. Vth. International Safflower Conference, USA, pp 23-27.

Rajvansh A K (2005). Development of safflower petal collector. VIth International Safflower Conference, Turkey, 2005, pp 13-15.

Rahamatalla A B, Babiker E E, Krishna A G, El Tinay A H (1998). Changes in chemical composition, minerals and amino acids during seed growth and development of four safflower cultivars. Plant Foods for Human Nutrition, Kluwer Academic Publishers, Netherlands, 52: pp. 161-170.

Zhang Z, Chen Y (2005). Studies on adaptability of safflower germplasms in Xinjiang China. VIth International Safflower Conference, 6-10 June, İs-tanbul, Turkey, pp. 132-139.

Yurtsever, N (1982). Tarla Deneme Tekniği. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 91, Ankara. 121 s.




DOI: https://doi.org/10.15316/SJAFS.2017.12

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.