Bazı Tıbbi Bitki Ekstraktlarının Tetranychus cinnabarinus (Boisd.) (Acari: Tetranychidae)’un Nimf ve Erginlerine Etkileri

Abstract

Tetranychus cinnabarinus dünya üzerinde tarla ve sera bitkilerinde yüksek oranda zarara sebep olan önemli polifag zararlılardan biridir. Yapılan bu çalışmada, etanol çözücüsüyle hazırlanan eğir (Acorus calamus) (kök), zencefil (Zingiber officinale) (kök), rezene (Foeniculum vulgare) (tohum) ve defne (Laurus nobilis) (yaprak) olmak üzere dört bitki ekstraktının Tetranychus cinnabarinus (Boisd.) (Acari:Tetranychidae) ergin ve nimf dönemlerine rezidüel etkileri araştırılmıştır. Deneylerde fasulye bitkilerinin 3 cm çapındaki yaprak diskleri ektraktlara daldırılarak kullanılmıştır. Ekstraktların %20, %10, %5, %2.5, %1.25 (w/w) olmak üzere beş farklı konsantrasyonu kullanılmıştır. 24, 48 ve 72 saat olmak üzere üç farklı maruz bırakma süresi denenmiştir. Denemeler 28±1 ̊C sıcaklık, 16 saat aydınlanma süresi ve % 65±5 orantılı nem koşullarında yürütülmüştür. Sonuç olarak, nimf ve ergin dönemlerinde en yüksek ölüm oranı ekstraktların %20’lik konsantrasyonunda belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, T.cinnabarinus nimfleri üzerine eğir (Acorus calamus) ve defne (Laurus nobilis) ekstraktı 24, 48 ve 72 saatlik maruz bırakma sürelerinde daha yüksek toksik etki göstermiştir. 72 saatlik uygulama süresi sonunda %5’lik konsantrasyonda eğir %97, defne %95 oranında toksik bulunmuştur. T.cinnabarinus erginlerinin 72 saatlik uygulama süreleri sonucunda ise, %5, %2.5 ve %1.25lik konsantrasyonlarında defne ekstraktı sırasıyla %83, %33 ve %10’lik yüksek etki göstermiştir. 72 saatlik uygulama süresinde ergin ve nimflerde LC₅₀ değerinin en düşük olduğu bitki defnedir (%.3.64, %1.37).