Mikoriza ve BBAR Uygulamalarının Çilekte Büyüme Üzerine Etkileri

Abstract

Dünya meyve üretimi içerisinde önemli bir yere sahip olan çilek, farklı iklim ve toprak koşullarına uyumu yüksek olan bir üzümsü meyvedir. Meyvecilik açısından bu denli önemli olan çileğin verim ve kalitesinin yüksek olması ekonomik açıdan önem arz etmektedir. Bu amaçla uzun yıllardır yapılan farklı araştırma ve incelemeler mevcut olup çalışmaların bazıları da mikoriza ve bitki büyümesini artırıcı rizobakteriler (BBAR) üzerinedir. Mevcut çalışmada, çeşitli çalışmalarla yararlılığı ispatlanmış mikoriza ve BBAR’ın bu amaçla birlikte kullanılabileceği düşünülmüştür. Mikoriza ve BBAR’lerin ayrı ayrı ve birlikte uygulandığı bu çalışmada 3 farklı mikoriza (Glomus mosseae, Glomus fasciculatum ve Glomus etunicatum) türü ve 3 farklı BBAR ırkı (Agrobacterium rubi A18, Bacillus megaterium M3 ve Bacillus subtilis OSU-142) kullanılmıştır. Çalışmada bitki materyali olarak kullanılan Albion çilek çeşidinin gövde yaş ağırlığı, kök yaş ağırlığı, yaprak alanı, kök uzunluğu ve yaprak sayısı özellikleri incelenmiştir. Çalışmada kullanılan hemen tüm bakteri ve mikoriza uygulamalarının incelenen özellikleri önemli ölçüde artırdığı saptanmıştır. Bununla birlikte, gövde yaş ağırlığını en fazla artıran uygulama Glomus fasciculatum+Agrobacterium A18 (32,28 gr) uygulaması iken, yaprak alanını Glomus mosseae (45,12 gr), kök uzunluğunu Glomus fasciculatum (27,16 gr) en fazla artırmıştır. Sonuç olarak tüm mikoriza ve rizobakteriler çilekte büyümeyi olumlu olarak etkilerken özellikle Glomus fasciculatum ve Agrobacterium A18 bakteri ırkının birlikte uygulanması genel olarak en iyi sonuçları vermiştir. Bundan dolayı bu iki faydalı mikroorganizmanın çilek yetiştiriciliğinde birlikte kullanılması tavsiye edilebilir.