Tarım Ürünlerinin Pazarlanmasında Toptancı Hallerinin Rolü ve Önemi: Kocaeli Merkez İlçe Toptancı Hali Örneği
Abstract
Toptancı halleri, yaş sebze ve meyve ticaretinin kaliteli, standartlara ve gıda güvenliğine uygun olarak serbest rekabet şartları içinde yapılmasını, malların etkin şekilde tedarikini, dağıtımını ve satışını, üretici, tüketici ve meslek edinenlerin hak ve menfaatlerinin korunmasını sağlamak amacıyla çağdaş bir şekilde işletilmek üzere kurulmaktadır. Türkiye’de yaş sebze ve meyve ticareti yasal düzenlemeler yapılarak belediyelerin kontrolünde toptancı hallerine bırakılmıştır. Bu nedenle toptancı halleri, belediyelere sağladığı gelir, ihracatta ülkeye kazandırdığı döviz girdisi ile bölge ve ülke ekonomisinde büyük öneme sahiptir. Türkiye’de yaş meyve ve sebzenin üreticiden tüketiciye ulaştırılmasında farklı pazarlama kanalları kullanılmaktadır. Fakat, ülkemizde genellikle yaş meyve ve sebzeler toptancı halleri vasıtasıyla iç piyasada daha fazla pazarlanmaktadır. Bu nedenle yaş meyve ve sebze arz ve talebinin bir araya gelmesiyle fiyatların oluştuğu toptan pazarlar olan hallerin önemi yadsınamaz. Bu çalışmanın amacı; yaş sebze-meyve pazarlamasında önemli yeri olan toptancı hallerindeki komisyoncuların demografik özellikleri ile yaş sebze-meyve pazarlamasındaki ürün tedarik ve satış şekilleri ortaya koyarak, konuyla ilgili yaşadıkları sorunları tespit ederek çözüm önerileri getirmektir. Çalışmanın ana materyalini Kocaeli İli Merkezinde faaliyette bulunan 33 komisyoncu ile yüz yüze görüşme yoluyla elde edilen anket verileri oluşturmaktadır. Çalışmada 2014 yılı verileri kullanılmıştır ve SPSS 22.0 paket programında analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda komisyoncuların yaş ortalaması 45.48 yıl, iş deneyiminin en fazla %75.75 oranla 16 yıl ve üzeri olduğu, toptancıların %96.97’sinin sebze ve meyve ürünlerinin her ikisini de sattığı, %3.03’ünün sadece kuru soğan-patates sattığı, Kocaeli ili Merkez ilçe Sebze- Meyve Halinde en fazla alım -satımının cuma ve cumartesi günlerinde gerçekleştiği saptanmıştır.
Keywords
Full Text:
PDF (Türkçe)References
Albayrak, M (1998). Yaş meyve ve sebze pazar yapısı ve
pazarlama hizmetlerinin değerlendirilmesi. Türk-Koop
Ekin Dergisi 2(3): 20-31.
Albayrak, M (2009). Yaş Meyve Ve Sebze Pazarlama
Merkezleri: Toptancı Haller-Pazarlar. 81, Ankara.
Alpkent, N (1995). Türkiye’de Tarımsal Ürünler Pazarlaması
Üzerine Bir İnceleme. Milli Prodüktivite Merkezi
Yayınları: 547, Ankara
Anonim (2017). Dünya’da Ve Türkiye’de Yaş Sebze Ve Meyve
Üretimi,. Ankara Ticaret Borsası Raporlar, Ankara.
Can, A.B, Ünal, M (2016) Semt pazarcıları ve pazarlama
yapıları: Kocaeli ili merkez ilçe örneği. XII. Ulusal Tarım
Ekonomisi Kongresi, 25-27 Mayıs 2016, Isparta, s. 553-
Canik, F., Alparslan Y (2010). Türkiye’de Yaş Meyve Ve Sebze
Pazarlaması Ve Toptancı Haller. Tarımsal Ekonomi
Araştırma Enstitüsü, 11(2):1-8.
Çetin, B (2009). Yeni Perakendecilik Sisteminde Toptancı
Hallerinin İzlemesi Gereken Stratejileri. İstanbul Ticaret
Odası Yayınları: 44, İstanbul.
Demirbağ, N.,Tunalıoğlu,R. ,Keskin,G (2005). Türkiye'de yaş
meyve-sebze sektöründe izlenebilirlik konusunda ortaya
çıkan gelişmelerin Avrupa Birliği'ne uyum açısından
değerlendirilmesi: sorunlar ve öneriler. III. Bahçe
Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 6-9
Eylül 2005, Hatay, s. 44-52.
Fertő, I., Szabó, G.G. (2002). The choice of supply channels in
Hungarian fruit and vegetable sector, senior research
fellow and research fellow institute of economics.
Hungarian Academy of Scineces, Paper presented at the
Annual Meeting of the American Agricultural Economics
Association in Long Beach, July 5-8.
Gündüz, O., Göktolga, Z. G., Esengün, K. ve Akay, M. (2005).
Yaş sebze meyve pazarlamasında toptancı hallerinin rolü:
Tokat ili örneği. III. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve
Pazarlama Sempozyumu, 6-9 Eylül 2005, Hatay, s. 390-
Kankaya, A., 2008. Meyve üretimde yeni yaklaşımlar
gerekiyor. Türkiye Sebze ve Meyve Komisyoncuları
Federasyonu (TUSEMKOM) Dergisi 10: 30.
Laledemir, I. (2014). Yaş sebze ve meyve pazarlamasında
toptancı hallerinin etkinliğinin araştırılması. Yüksek Lisans
Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme
Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı, , Mersin.
Mulbay, Z., Çay, E., Kıraç, Ö., Kalaycıoğlu, C (2011). Isparta
Yaş Meyve Sebze Hali Lojistiği(Kategori 2). Süleyman
Demirel Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi
Endüstri Mühendisliği ve İşletme Bölümleri, 1-22, Isparta.
Hadimli, H., Bulut, İ (2004). Antalya’da sebze-meyve
ticareti ve Antalya toptancı haline coğrafi bir yaklaşım,.
Doğu Coğrafya Dergisi 9(11): 261-282.
Özener, B., Sayılı, M (2011). Tokat ili merkez ilçede
toptancı halindeki komisyoncuların yeni hal yasası
hakkındaki gö-rüşleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Dergisi 28(2): 227-235.
Özsu, B. (2005). Toptancı halleri sektör profili, İstanbul Ticaret
Odası Avrupa Birliği ve Uluslararası İşbirliği Şubesi.
http://www.ito.org.tr/Dokuman/Sektor/1-95.pdf( Erişim
Tarihi: 01.10.2017).
Sakurai, S., Ando, M., Piansak, P (2004). Marketing of fruits
and vegetables in Northeastern Thailand. Agricultural
Marketing J. of Japan 60: 115-118.
Şeniz, V., Eser, B., Daşgan, Y., Akbudak, N., İlbi, H., Sürmeli,
N., Başay, S (2005). Sebze üretiminde gelişme ve
hedefler. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi,
-7 Ocak 2005, Ankara, s.551-563.
Shepherd, A.W (2004). Wholesale Markets İn The Era Of
Supermarkets And Hypermarkets- Developments İn
Central And Eastern Europe, FAO, Rome.
Vural, H (1989). Gelişmiş Ülkelerde Ve Türkiye'de Yaş Meyve
Ve Sebzelerin Pazarlama Kanalları. Ankara Üniversitesi
Ziraat Fakültesi, 1158, Ankara.
Vural, H (2006). Yaş meyve ve sebze pazarlaması ve toptancı
halleri. Tarım Mühendisliği Dergisi 78(79): 97-99.
Yılmaz,S (2002). Türkiye’de yaş meyve ve sebze pazarına
yönelik politikaların değerlendirilmesi. Çiftçi ve Köy
Dünyası Dergisi 17 (205):25-31.
Yılmaz, S (2008). AB’ye Uyum Sürecinde Türkiye’de Yaş Sebze
Ve Meyve Toptancı Hallerinin İşleyişinde Karşılaşılan
Sorunlar Ve Çözüm Önerileri: Antalya İli Toptancı Hali
Örneği. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi
Araştırma Enstitüsü Yayını, 169, Ankara.
DOI: https://doi.org/10.15316/SJAFS.2018.93
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.