Bazı Hibrit Ayçiçeği Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi

Kerim Çetin, Özden Öztürk

Abstract


Araştırma; bazı hibrit ayçiçeği çeşitlerinin Konya koşullarında verim ve verim unsurlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada materyal olarak bazı tescil edilmiş ve üretim izni alınmış onbeş farklı piyasa çeşidi (LG 5400-EKLLOR-LG5580-PR64G46-TUNCA-08TR003-C70165-ALHAJA-SİRENA-P64LL05-BOSFORA-SANBRO-P63MM54-TRANSOL-ŞEMS) kullanılmıştır. Deneme; Tesadüf Blokları Deneme Deseni’ne göre 3 lokasyon (Altınekin-Konya, Çumra-Konya, Obruk-Konya) ve dört tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada; bitki boyu, tabla çapı, 1000 tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve tohum verimi incelenmiştir. Araştırmada lokasyon ve çeşit etkisi incelenen bütün özeliklerde istatistiki anlamda önemli bulunmuştur. Araştırma sonucunda tohum verimi en yüksek Altınekin lokasyonunda 416,3 kg/da (TRANSOL), Çumra lokasyonunda 459,5 kg/da (TRANSOL) ve Obruk lokasyonunda ise 470,0 kg/da (LG 5580) olarak değişmiş, 3 lokasyonun ortalaması ise 428,1 kg/da (TRANSOL) olarak tespit edilmiştir.

Keywords


Yağlık Ayçiçeği, Bitki Boyu, Tabla Çapı, 1000 Tane Ağırlığı, Hektolitre Ağırlığı, Tohum Verimi

Full Text:

PDF (Türkçe)

References


Ahmad S., Khan M.S., Swati M.S., Shah G.S., Khalil I.F. 2005. A Study On Heterosis And İnbreeding Depression İn Sunflower (Helianthus annuus L.). Songklanakarin J. Of Sci. And Tech., 27 (1): 1-8

Anonim 2016. Konya İli İklim Verileri, Konya Meteoroloji Müdürlüğü.

Bange MP, Hammer GI, Ricket KG, 1997. Environmental Control of Potential Yield of Sunflower in the Tropics. Aust. J. Agric Res. 48: 231-240.

Çalışkan Ö., Kevseroğlu K. 1997. Değişik Vejetasyon Dönemlerinde Uygulanan Azotlu Gübrenin Ayçiçeğinin (Helianthus annuus L.) Verim Ve Önemli Tarımsal Özelliklerine Etkisi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kong.: 222-226.

Çil A.N., Çil A., Şahin V., Akkaya M. R., 2015. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Genotiplerinin Çukurova Sulu Koşullarında Bazı Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Araştırılması. 11.Tarla Bitkileri Kongresi (7-10 Eylül 2015). 456-460, Çanakkale.

Demirel A., 2014, Kırşehir Ekolojik Koşullarında Bazı Yağlık Ayçiçeği Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi Üzerine Araştırma. Ahi Evren Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir.

Doğan M., 2010. Sulanamayan Koşullarda Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerinde Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Adana.

Esendal E. S. C., Önemli F, Yaver S, Geçgel Ü, 2003, Dünya‟da ve Türkiye‟de Yağlı Tohum ve Bitkisel Yağların Üretim ile Bitkisel Yağların Gıda Değerleri. TÜBİTAKMAM 1. Gıda ve Beslenme Kongresi, İstanbul.

Fernandez-Cuesta A., Jan C.C., Fernández-Martínez J.M., Velasco L. 2013. Variability for Seed Phytosterols in Sunflower Germplasm. Crop Science Society of America, Inc.

Geçit H.H., Çiftçi C.Y., Emeklier H.Y., İkincikarakaya S., Adak S., Kolsarıcı Ö., Ekiz H., Altınok S., Sancak C., Sevimay C.S., Kendir H. 2009. Tarla Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Yay.: 1569, Ders Kitabı: 521. Ankara.

Göksoy A. T. 1999. A Study Of Some Agronomical Characteristics Of Synthetic Varieties Obtained From Inbred Lines Of Sunflower (Helianthus annuus L.). Turkish J. Of Agriculture And Forestry 23 (2): 349-354.

Göksoy A.T., Turan Z. M. 2000. Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) Yeni Gelistirilen Sentetik Çesitlerin Bazı Tarımsal Özellikleri ve Melez Performansları Üzerinde Araştırmalar. Turkısh Journal Agri., Forest, 24:247–254.

Gürbüz B., Kaya M. D., Demirtola A., 2003. Ayçiçeği Tarımı. Hasad Yayıncılık Ltd. Şti. ISBN975-8377-23-X. Ege Basım.

Gür M.A., Kılıç H., Özel A., Çopur O. 1997. Harran Ovası Koşullarında Farklı Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim Ve Verim Unsurlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kong., 217-221.

Karadoğan T. ve Özgödek Z., 1994. Çerezlik Karakterdeki Bazı Ayçiçeği Ekotiplerinin Verim ve Verîm Unsurları Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Erzurum 25(2), 188-201.

Kara K., 1991. Bazı Yerli ve Yabancı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Zirai Karakterleri Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (2): S. 62-77.

Karaaslan D., 2001. Diyarbakır Kuru Koşullarına Uygun Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Türkiye 4.Tarla Bitkileri Kongresi (17-21 Eylül 2001). 55-60, Tekirdağ.

Karaaslan D. ve M. Hakan. 2007. Determination Of Suitable Sunflower Cultivars For Diyarbakir Conditions. GAP V. Agriculture Congress, Sanliurfa, 17-19. October. Pp. 571-575.

Karaaslan D., Hatipoglu A., Türk Z. ve Kaya Y. 2010. Determination Of Potential Sunflower (Helianthus annuus L.) Cultivars For The İrrigated Conditions Of Dıyarbakır. Helia 33 Nr. 52, Pp. 145-152.

Karakaş M. ve Arslanoğlu F. 2013. Kıraç ve sulanabilir arazi koşullarında yağlık ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin verim ve bazı kalite kriterlerinin belirlenmesi. 10. Tarla Bitkileri Kongresi. Konya.

Katar D., Bayramin S., Kayaçetin F., Arslan Y. 2012. Ankara Ekolojik Koşullarında Farklı Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim Performaslarının Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilim. Derg.,27 (3):140-143.

Kaya Y. ve Atakişi İ. 2002. Ayçiçeginde (Helianthus annuus L.) Farklı Verim Karakterlerinde Stabilize Analizi. Anadolu 12 (2): 1-20.

Kaya Y., Atakişi İ., Esendal E. ve Kolsarıcı Ö. 2003. Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) Farklı Verim Ögelerinde Melez Gücü Ve Azmanlığının Tespiti. Anadolu 13 (2): 32-47.

Kaya Y. 2003. Türkiye’deki Yağlık Ayçiçeği Üretiminin Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri, 1.Ulusal Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Biyodizel Sempozyumu Bildiri Kitabı:124. 28-31 Mayıs 2007, Samsun.

Kaya Y. 2005. Hybrid Vigor İn Sunflower (Helianthus annuus L.). Helia 28, Nr. 43 : 7-86.

Kaya Y., Evci G., Pekcan V., Gücer T., Durak S., Üstün A. 2005. Türkiye 6. Tarla Bitkileri Kongresi, Bildiri Kitabı (2):619-622, 5-9 Eylül 2005, Antalya.

Kaya Y., Evci G., Pekcan V, Gücer T, Yılmaz M.İ, 2009. Ayçiçeğinde Yağ Verimi ve Bazı Verim Öğeleri Arasında İlişkilerin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 15(4), 310-318.

Kaya Y. 2013. Ayçiçeği: Türkiye’nin En Önemli Yağ Bitkisi. TÜRKTOB Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi. 2, 20-23.

Koç H. ve Noyan Ö.F. 1997. Tokat Yöresinde Azotlu Ve Fosforlu Gübrelerin Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) Verim Ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kong., 227-230.

Kılıç Y. 2010. Bazı Hibrit Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Trakya Koşullarında Verim ve Verim Unsurları Üzerinde Araştırmalar. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.

Kıllı F. 1995. Kahramanmaraş Ekolojik Koşullarında Yağlık Melez Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurları Üzerine Bir Araştırma. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi.21(2):149-155. Ankara.

Mızrak F. 2006. Çukurova’da Sulanamayan Koşullarda Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim ve Teknolojik Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Adana.

Önder M., Öztürk Ö. ve Ceyhan E. 2001. Yağlık Ayçiçeği Çeşitlerinin Verim Ve Bazı Verim Unsurlarının Belirlenmesi. S.Ü.Ziraat Fakültesi Dergisi, 15 (28), 136-146.

Özer H., Öztürk E., Polat T. 2003. Determination Of The Agronomic Performances Of Some Oilseed Sunflower (Helianthus annuus L.) Hybrids Grown Under Erzurum Ecological Conditions. Turkish J. Agriculture And Forestry. 27 (4): 199-206.

Öztürk Ö., Akınerdem F., Bayraktar N. ve Ada R. 2008. Konya Sulu Koşullarında Bazı Hibrit Ayçiçeği çeşitlerinin Verim Ve Önemli Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22 (45): 11-20.

Priya R.S., Yasin M.M., Maheswari J., Sangeetha S.P. 2009. Influence Of NPK Fertilization On Productivity and Oil Yield of Goundnut (Arachis hypogaea) And Sunflower (Helianthus annuus L.) İn İntercropping System Under İrrigated Condition. Int. J. Of Agric. Res., 4(2).

Tan A. Ş. 2000. Heterosis. Ege Tar. Ara. Enst. Yayın No. 96. Menemen, İzmir.

Tan A. Ş., Beyazgül M., Avcıeri Z., Kayam Y., Kaya H. G. 2000. Ana Ürün Ayçiçeğinde Farklı Gelişme Devrelerinde Uygulanan Sulamanın Verim Ve Kaliteye Etkileri. Anadolu 10 (2): 1-34.

Tan A.Ş. 2010a. Study On The Determination Of The Combining Ability Of İnbreed Lines For Hybrid Breeding By Using Line X Tester Analysisi İn Sunflower (Helianthus annuus L.). 8th European Sunflower Biotechnology Conference. SUNBIO 1-3 March 2010, Antalya, Turkey. Helia 53: 131-148.

Tan A.Ş. 2010b. Performance Of Some Oilseed And Confectionary Type Of Sunflower (Helianthus annuus L.) Varieties Aegean Region Of Turkey. 8th European Sunflower Biotechnology Conference. SUNBIO 1-3 March 2010, Antalya, Turkey. Helia 53: 91-100.

Tan A. Ş., Aldemir M. ve Altunok A. 2013. Ege Bölgesi Ayçiçeği Araştırmaları Projesi. 2013 Yılı Gelişme Raporu. Ege Tar. Ara. Ens. Menemen. İzmir.

Tan A. Ş. 2014. Bazı Yağlık Hibrit Ayçiçeği Çeşitlerinin Menemen Ekolojik Koşullarında Performansları. Anadolu 24 (1): 1-24.

Tozlu E., Dizikısa T., Kumlay A. M. Okçu M., Pehluvan M. Ve Kaya C. 2008. Pasinler Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Hibridlerinin Agronomik Performanslarının Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 14 (4): 359 – 364.

Turhan H., Kaya Y., Öztürk İ. 2005. Bazı Hibrit Ayçiçeği Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurları ve Yağ Oranlarının Karşılaştırılması. Türkiye 6. Tarla Bitkileri Kongresi (5-9 Eylül 2005), Cilt 1: 21-24, Antalya.

Unger P. W. 1982. Time And Frequency Of İrrigation Effects On Sunflower Production And Water Use. Reprinted From The Soil Sci. Soc. Of Amer. J., 46 (5): 1071-1076.

Sefaoğlu F. 2008. Erzurum Ekolojik Koşullarında Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Adaptasyonu Ve Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Erzurum.

Şahin T. 2015. Tokat-Erbaa Şartlarında Bazı Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Performanslarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi GOÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Tokat.

Yılmaz G. ve Kınay A. 2015. Bazı yağlık ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin Tokat-Kazova şartlarında verim ve verim özelliklerinin incelenmesi. Anadolu Tarım Bilim. Derg./Anadolu J Agr Sci, 30 281-286.




DOI: https://doi.org/10.15316/SJAFS.2018.95

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.