Geleneksel Hayvanat Bahçelerinden Doğal Yaşam Parklarına
Abstract
Günümüz koşullarında aşırı kentleşme olgusuyla birlikte, insanların ve hayvanların ihtiyacı olan doğal yaşam alanları gün geçtikçe artan oranlarda yok olmaktadır. Doğal yaşam alanlarının hızla tüketilmesinin sonucu olarak, birçok canlı türü ve insan yaşamı olumsuz etkilenmektedir. İnsanların boş zamanlarını geçirebilecekleri, kent hayatından kısa süreli de olsa uzaklaşıp rekreasyona ulaşabilecekleri, açık kamusal alanlar nitelik ve nicelik bakımından yetersiz kalmaktadır. İnsanların doğal bir alanda hayvanlarla birlikte vakit geçirdiği mekanlardan olan hayvanat bahçeleri, yetersiz alan anlayışıyla planlanmakta ve tasarlanmaktadır. Oysa ki hayvan sergi mekanlarının insan ve hayvanlara verimli olabilmesi için, geniş ve sınırsız bir etkiye sahip olması gerekmektedir.
Bu çalışmada; hayvanat bahçesi kavramı ile birlikte, hayvanat bahçelerinin amacı, türleri ve planlama-tasarım ilkelerine değinilecektir. Daha sonrasında ise doğal yaşam parkı (safari park) kavramı incelenecektir. Özetle çalışmada; doğal yaşam parkının aslında hayvanat bahçesinin bir tipolojisi olup, ülkemizde nasıl farklılaştığı anlatılacaktır.Keywords
Full Text:
PDF (Türkçe)References
Berkyez, Ş., (1992) Hayvanat Bahçesi Fiziksel Planlamalarında Gözönünde Bulundurulması Gerekli Genel Prensipler, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Bitgood C. S., Loomis J. R., 1993, Environmental Design and Evaluation in Museums, Environ. Behav., 25:6 683-698.
Bitgood, S., Patterson, D., Benefield, A., 1988. Exhibit Design and Visitors Behavior: Empirical Relationships, Environ. Behav., 20:4 474-491.
Chıpperfıeld, J., (1975) My Wild Life. Macmillan, London, 219 p. ISBN 0-333-18044-5
Coe, J. C., (2001) Zoo Planning And Design, Encyclopedia Of The World’s Zoos, C. Bell, Ed. Fitzroy Dearborn Publishers, Chicago.
Erdönmez, İ. M. O., Bekdemir, A. (2008) Hayvanat Bahçelerinin Peyzaj Planlama Ve Tasarım İlkeleri, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Yayını, İstanbul.
Fromm, E.,(1993) İnsandaki Yıkıcılığın Kökenleri Çeviri: Şükrü Alpagut, Payel Yayınevi.
Giritlioğlu, C., Ergün, N., Yüzer, A.M., (1993) Yerleşmelerde İnsan-Doğa İlişkileri ve Hayvanat Bahçelerinin Kurgu ve Tasarım İlkeleri:Florya Hayvanat Bahçesi Örneği, Tasarım Dergisi,68-74.
Kenneth, J.P., (1987) Zoo Design: The Reality of Wild Illusions, The University of Michigan School of Natural Resources, Washington, pp. 193.
Klös, H., G., Berlin Zoo with Aquarium , H. Heenemann Gmbh &Co, 1998.
Maple, T., Finaly, T., (1989) Applied Primatology in The Modern Zoo, Zoo Biology, 101–116.
Nyhius, A. W., (1994) Zoo Book, Publisher Group West, Carousel Press, ISBN: 0-917120-13-2, USA.
Ogden, J., Lindburg, D., Maple, T., (1993) The Effects of Ecologically-Relevant Sounds on Zoo Visitors, Curator, 36: 2, 147-156.
Özkan, M. B., (2009) Yaban Hayatı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Yayını, İzmir.
Ross, S. R., Lukas, K. E., (2006) Use of Space in A Non-Naturalistic Environment by Chimpanzees (Pan Troglodytes) and Lowland Gorillas (Gorilla gorilla gorilla), Applied Animal Behaviour Science, Elsevier Science Ltd., 96, 143–152.
Shepherdson, D., Mellen, J., HutChins, M., (1998) Second Nature: Environmental Enrichment for Captive Animals. Smithsonian Institute Press, Washington, DC.
Shettel, J. ve Neuber, (1988) Second- and Third- Generation Zoo Exhibits: A Comparison of Visitor, Staff, Animal Responses, Environment and Behavior, 452–475.
Yılmaz, S. (2008) Hayvanat Bahçesi Sergi Alanlarındaki Genişlik Etkisinin Arttırılmasına Yönelik Algısal Yanılsamalara Dayalı Bir Tasarım Yaklaşımı, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Yılmaz, S., Özbilen, A., (2011) Hayvanat Bahçeleri Tasarım İlkeleri ve Tipolojileri, SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 12:47-56.
Atatürk Orman Çiftliği. Erişim: 14 Nisan,2011, http://www.aoc.gov.tr/
Wikimedia Commons. Erişim: 12 Ağustos 2013, http://commons.wikimedia.org/
San Diego Safari Park. Erişim: 05 Mayıs 2011, http://www.sdzsafaripark.org/
Woburn Safari Park. Erişim: 05 Mayıs 2011, http://www.woburnsafari.co.uk/
Smithsonian National Zoological Park. Erişim: 20 Ağustos 2013, http://nationalzoo.si.edu/
South Lakes Wild Animal Park. Erişim: 05 Mayıs 2011,http://www.wildanimalpark.co.uk/
West Midland Safari&Leisure Park. Erişim:05 Mayıs 2011, http://www.wmsp.co.uk/
Wikipedia. Erişim: 20 Ağustos 2013, http://en.wikipedia.org/wiki/Safari_park
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.