Doğadan Toplanan Poa L. Genotiplerinde Morfolojik Çeşitliliğin Belirlenmesi

Rabiya Koyuncu, Mehmet Ali Avcı

Abstract


Çalışmada, doğadan toplanmış olan salkımotu (Poa spp.) genotiplerin de yeşil alan ve yem bitkisi olarak kullanılabilirlik bakımından bazı tarımsal özellikler belirlenmiştir. Bu özellikler doğrultusunda üstün olan genotipler seçilmiştir. Seçilen genotipler, 113O919 no’lu TÜBİTAK projesi kapsamında toplanmış 6 farklı Poa türüne aittir. Bu türler Poa angustifolia L., Poa annua L., Poa compressa L., Poa pratensis L., Poa sterilis Bieb. ve Poa trivialis L.’dir. Elde edilen veriler değerlendirilerek genotiplerin mera ve yem bitkileri tarımında, ayrıca yeşil alan tesisinde kullanılabilme potansiyelleri araştırılarak ıslah çalışmaları için temel verileri belli olan genetik materyaller kazandırılmıştır. Bu bitkilerde çim ve yem bitkisi olmak üzere iki amaca yönelik bitkisel ve tarımsal özellikler incelenmiştir. Gözlem ve ölçümler 2016 yılında yapılmıştır. İncelenen bazı özellikler bakımından hem genotipler hemde poa genotipleri  arasında farklılıklar olmuştur. Bu farklılıkların değişim genişliğinin fazla olması ıslah için istenilen amaca uygun özellikteki bitkileri seçme şansını artırmaktadır. Araştırma sonucunda gelecekteki ıslah çalışmalarında kullanılabilecek üstün özellikli poa genotipleri belirlenmiştir

Keywords


Çim kalitesi; Genotip; Morfolojik Özellikler; Salkımotu

Full Text:

PDF (Türkçe)

References


Açıkgöz, E., 2001, Yem bitkileri, Uludağ Üniversitesi, p.

Alexandratos, N., 1995, World agriculture: towards 2010: an FAO study, Food & Agriculture Org., p.

Altan, S., 1989, PM Yerörtücüleri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı 108.

Anonymous, 2017, http://www.tubives.com.

Arslan, M. ve Çakmakçı, S., 2004, Farklı çim tür ve çeşitlerinin Antalya ili sahil koşullarında adaptasyon yeteneklerinin ve performanslarının belirlenmesi, Medıterranean Agrıcultural Sciences, 17 (1), 31-42.

Avcıoğlu, R., 1997, Çim tekniği, Yeşil alanların ekimi, dikimi ve bakımı, Ege Üniv. Matbaası, İzmir.

Beard, J., 1973, Turfgrass Science and Culture, Printece-hall International, Inc. London.

Beşkonaklı, F., 1989, Ankara koşullarında çim alanların başarı durumu ve TBMM Park Örneği, Ankara Üniver-sitesi FBE Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Budak, Ü. ve İlbaş, A. İ., 2004, Karanlıkdere Vadisi (Şefaatli-Yerköy-Yozgat)’nde Yayılış Gösteren Ende-mik Bitkilerin Tehlike Kategorilerinin Belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Dergisi, 1 (24), 29-44.

Caskey, M. M., 1982, Lawns and Ground Covers,, Horticultural Publishing Co. Inc., Tuscon,, 135p.

Clayton, W. D. ve Renvoize, S. A., 1986, Genera grami-num. Grasses of the World, Genera graminum. Grasses of the World., 13.

Connolly, V., 2001, Breeding Improved Varieties of Perennial Ryegrass, Teagasc, p.

Çamurcu, H., 2005, Dünya nüfus artışı ve getirdiği sorunlar, Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (13).

Davis, P. H., 1985, Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol: 10 (Gramineae), Edinburg.

Elder, W. C., 1954, Turf Grasses, Agriculture Experiment Station, Oklahoma A&M Collage, Stilwater, Bulletin No: B. 425, USA.

Ercan, G., 2010, Antalya Bölgesinde Bazı Sıcak İklim Çim Türlerinde Renk Kaybının Önlenmesine Sonbahar Azot (N) Gübrelemesinin Etkisi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enst. Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı. Adana.

Frame, J., 1994, Improved Grassland Management., Farming Press Books Wharfedale Road.

Gandert, K.-D., 1960, Rasen, Deutscher Landwirtsc-haftsverl., p.

Gençkan, M., 1983, Yem Bitkileri Tarımı, Ege Üni, Zir. Fak. Yay (467), 212-215.

Güneylioğlu, H. ve Sevimay, C., 2007, Çok yıllık çim (Lolium perenne L.) çeşitlerinin Ankara koşullarında tarımsal özelliklerinin değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara.

Hannaway, D., Fransen, S., Cropper, J., Tell, M., Chaney, M., Griggs, T., Halse, R., Hart, J., Cheeke, P., Hansen, D., Klinger, R. ve Lane, W., 1999, Perennial Ryegrass.

Karagüzel, O., 2007, Çim ve Yerörtücü Bitkiler Ders Notu, Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlı-ğı Bölümü, Antalya.

Morris, K., 2005, A Guide to NTEP (National Turfgrass Evaluation Program) Turfgrass Ratings.

Oral, N. ve Açıkgöz, E., 1999, Bursa bölgesinde tesis edilecek çim alanları için tohum karışımları, ekim oranları ve azotlu gübre uygulamaları üzerinde araş-tırmalar, Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi Bildirileri. 15, 18, 155-159.

Orçun, E., 1979, Özel bahçe mimarisi (Çim sahaları tesis ve bakım tekniği), Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları Yayın (152).

Orr, R., Cook, J., Champion, R. ve Rook, A., 2004, Relationships between morphological and chemical characteristics of perennial ryegrass varieties and inta-ke by sheep under continuous stocking management, Grass and Forage Science, 59 (4), 389-398.

Öztan, Y. ve Okatan, A., 1985, Çayır-Mera Baklagil ve Buğdaygil Yem Bitkilerinin Tanıtım Kılavuzu, KTÜ. Orm. Fak. Yayin (8).

Serin, Y., Tan, M., Koç, A. ve GÖKKUŞ, A., 1999, Farklı mevsim ve dozlarda verilen azotun kılçıksız brom (Bromus inermiş Leyss.)’un tohum verimi ile buna ilişkin karakterlere etkisi ve karakterler arasındaki ilişkiler, Tr. J. of Agriculture and Forestry, 23: 257, 264.

Smit, H., Tas, B., Taweel, H., Tamminga, S. ve Elgersma, A., 2005a, Effects of perennial ryegrass (Lolium pe-renne L.) cultivars on herbage production, nutritional quality and herbage intake of grazing dairy cows, Grass and Forage Science, 60 (3), 297-309.

Smit, H. J., Tas, B. M., Taweel, H. Z. ve Elgersma, A., 2005b, Sward characteristics important for intake in six Lolium perenne varieties, Grass and Forage Scien-ce, 60 (2), 128-135.

Şehirali, S., Özgen, M., Karagöz, A., Sürek, M., Adak, S., Güvenç, İ., Tan, A., Burak, M. ve Kaymak, H., 2005, Bitki genetik kaynaklarını korunması ve kullanımı, VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, 3-7.

Tamkoç, A., Özköse, A. ve Avcı, M. A., 2007, Yaşlı Doğal Bir Çayırdan Seçilen Poa pratensis Genotiplerinin Bazı Bitkisel Özellikleri, Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongre-si, 25-27 Haziran 2007, Erzurum ( Poster Bildiri), Sel-çuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölü-mü, KONYA.

Van Huylenbroeck, J., Lootens, P. ve Van Bockstaele, E., 1999, Photosynthetic characteristics of perennial ryeg-rass and red fescue turf-grass cultivars, Grass and Fo-rage Science, 54 (3), 267-274.

Wilkins, P., 1991, Breeding perennial ryegrass for agricultu-re, Euphytica, 52 (3), 201-214.

Yazgan, E., 1991, Çim alanların peyzaj mimarlığı yönünden önemi. , Peyzaj Sanat Dergisi Yayınları (Çağdaş Yaşamda Çim Alanları Semineri ).

Yılmaz, M. ve Avcıoğlu, R., 2000, Investigation on seed yield and turf properties of some grasses grown for turf grass and erosion control purposes in Tokat, Turkey, Ph. D Thesis.




DOI: https://doi.org/10.15316/SJAFS.2018.71

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.