Erzurum Kuru Tarım Koşullarında Kışlık Arpanın Ekim Sıklığına Verim Tepkisi
Abstract
Arpanın ekim sıklığına verim ve kalite tepkisi çeşit, çevre koşulları ve ekim zamanına göre değişebilir. Bu araştırma, ekim sıklığının (400, 450, 500, 550, 600 canlı tohum m-2) kışlık ekilen iki arpa çeşidinde (Olgun, Tokak 157/37) tane verimi ve bazı tarımsal karakterlere etkisini belirlemek amacıyla, 2014-15 ve 2015-16 ürün yıllarında, Erzurum kuru tarım koşullarında yürütülmüştür. Tokak 157/37 çeşidi m2’deki başak sayısı, 1000 tane ağırlığı ve tane verimi; Olgun çeşidi ise başaktaki tane sayısı ve tane protein oranı yönünden üstün bulunmuştur. Vejetatif periyot, tane dolum süresi ve 1000 tane ağırlığı hariç, diğer karakterler yönünden ‘‘çeşit x ekim sıklığı’’ interaksiyonları önemli olmamıştır. Ekim sıklığı artışlarına bağlı olarak m2’deki başak sayısı artmış, 1000 tane ağırlığı azalmıştır. En yüksek tane verimi (560.3 kg da-1) 550 tohum m-2 sıklığından elde edilmiş, başaktaki tane sayısı ve tane protein oranı yönünden ekim sıklıkları arasındaki farklar önemsiz olmuştur. Sonuçlar, kışlık ekimde iki çeşit için de en uygun ekim sıklığının 550 tohum m-2 olduğunu göstermiştir.
Keywords
Full Text:
PDF (Türkçe)References
Akbay G, Gençtan T, Özgen M (1983). Ekim sıklığının iki ve altı sıralı arpalarda tane ve protein verimleri ile tanedeki protein oranına etkileri. Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Derg. 2, 1: 95-105.
Akdeniz H, Keskin B, Yılmaz İ, Oral E (2004). Bazı arpa çeşitlerinin verim ve verim unsurları ile bazı kalite özellikleri üzerinde bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg. 14, 2: 119-125.
Akkaya A, Akten Ş. (1986). Kıraç koşullarda farklı gübre uygulamalarının bazı kışlık arpa çeşitlerinde kışa dayanıklılık ve dane verimi ile bazı verim öğelerine etkisi. Doğa, Tr. Tarım ve Orm. Dergisi, 10 (2), 127-140.
Akkaya A, Akten Ş (1990). Erzurum yöresinde yetiştirilebilecek yazlık arpa çeşitlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg. 21, 1: 9-27.
Akten Ş, Akkaya A (1989). Ekim yöntemi ve ekim sıklığının kışlık arpanın verim ve bazı verim öğelerine etkileri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 20, 1: 42-58.
Anonim, 2017a. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara, https://biruni.tuik.gov.tr (21.06.2018).
Anonim, 2017b. Hububat Raporu, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü, Ankara.
Anonymous, 2016. FAOSTAT. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, http://www.fao.org (21.06.2018).
Baranovskaya L (1976). Effect of sowing rate on yielding ability of seeds of winter wheat and barley. Field Crop Abst. 29, 2, 8255.
Cromack HTH, Clark, ANS (1987). Winter wheat and winter barley: The effect of seed rate and sowing date on grain quality. Aspects of Applied Biology 15: 171-179.
Çağlar Ö, Bulut S, Öztürk A, Molla N (2009). Ekim sıklıklarının Tokak 157/37 ve Tarm-92 arpa çeşitlerinde bitki gelişmesi ve verim üzerine etkileri. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim 2009, Hatay, 520-525.
Çölkesen M, Öktem A, Eren N, Akıncı C (1994). Harran Ovası sulu koşullarında farklı ekim sıklığının arpa çeşitlerinde verim ve verim unsurlarına etkisi üzerinde bir araştırma. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-29 Nisan 1994, İzmir, Cilt-1, 13-17.
Kandemir, N., 2004. Tokat-Kazova şartlarına uygun maltlık arpa çeşitlerinin belirlenmesi. GOÜ Ziraat Fak. Derg. 21, 2: 94-100.
Kayaçetin F (2006). Ankara koşullarında farklı ekim makineleri ile değişik bitki sıklıklarında ekilen ve merdane uygulanan arpada verim ve verim öğeleri. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 164s, Adana.
Kaydan D, Geçit HH (2005). Arpada ekim yöntemleri ve ekim sıklıklarının verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi 15, 1: 43-52.
Kılıç H, Özberk İ, Özberk F (2000). Diyarbakır şartlarında Şahin-91 ve Sur-93 arpa çeşitlerinde uygun ekim sıklığının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Anadolu J. of AARI, 10 (2), 35-45.
Kırtok Y (1976). Erzurum ovasında, bazı kışlık arpa çeşitlerinde uygulanan gübreleme ve ekme zamanı işlemlerinin verim ve verim unsurlarına etkileri üzerine bir araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg. 7, 3: 45-66.
Kırtok Y (1982). Çukurova’nın taban ve kıraç koşullarında ekim zamanı, azot miktarı ve ekim sıklığının iki arpa çeşidinin verim ve verim unsurlarına etkileri üzerinde araştırmalar. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı 3, Sayı: 3-4.
Larsson S (1984). Trials with winter barley varieties, sowing dates and seed rates. Rapport Institutionen for Vaxtodling, Sveriges Lantbruksuniversitet, No:134, Sweden.
Martiniello, P., Arangino, R., Boggini, G., Calcagno, F., Nicosia, O.L.D., 1988. Yield Response of Barley (Hordeum vulgare L.) in Mediterrarean Environments: Influence of Seeding Rates on Productivity and Yield Components. Agron. 22, 2: 81-88.
Munir AT (2002). Influence of varying seeding rates and nitrogen levels on yield and yield components of barley (Hordeum vulgare L. cv. Rum) in the semi-arid region of Jordan. Die Bodenkultur 53, 1: 13-18.
Noworolnik K (2010). Effeect of sowing rate on yields and grain quality of new cultivars of spring barley. Polish Journal of Agronomy 3, 20-23.
O’Donovan JT, Turkington TK, Edney MJ, Juskiw PE, McKenzie RH, Harker KN, Clayton GW, Lafond GP, Grant CA, Brandt S, Johnson EN, May WE, Smith E (2012). Effect of seeding date and seeding rate on malting barley production in western Canada. Can. J. Plant Sci. 92: 321-330.
Ozturk A, Caglar O, Bulut S (2006). Growth and yield response of facultative wheat to winter sowing, freezing sowing and spring sowing at different seeding rates. J. Agronomy and Crop Sci. 192, 1: 10-16.
Öztürk A, Çağlar Ö, Tufan A (2001). Bazı arpa çeşitlerinin Erzurum koşullarına adaptasyonu. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 32 (2): 109-115.
Öztürk A, Akkuş S (2015). Erzurum ilinde arpa tarımı, verimlilik sorunları ve çözüm önerileri. Türkiye 11. Tarla Bitkileri Kongresi, 7-10 Eylül 2015, Çanakkale, 146-150.
Sönmez F, Ülker M, Yılmaz N, Ege H, Apak R (1996). Farklı ekim sıklıklarının bazı kışlık arpa çeşitlerinde verim ve verim öğelerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Derg. 6, 1: 133-146.
Şehitoğlu M (2007). Arpa Çeşitlerinde Farklı Tohumluk Miktarlarının Verim, Verim Öğeleri ve Kalite Özelliklerine Etkileri. Selçuk Üniv. Fen Bilimleri Enst. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Taşova H. Akın A. (2013). Marmara bölgesi topraklarının bitki besin maddesi kapsamlarının belirlenmesi, veritabanlarının oluşturulması ve haritalanması. Toprak Su Dergisi, 2 (2), 83-95.
Tugay ME (1981). Ege bölgesi için seçilmiş bazı biralık arpa çeşitlerinde ekim sıklığının, azot miktarının ve azot verme zamanının verim ve diğer bazı özellikler üzerine etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yay. No 437, İzmir.
DOI: https://doi.org/10.15316/SJAFS.2018.100
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.