KONYA-ÇUMRA OVASI YÜZEYALTI DRENAJ SİSTEMLERİNİN İZLENMESİ VE BAZI TASARIM ÖLÇÜTLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Abstract

Bu çalışmada, Konya-Çumra Ovasındaki yüzeyaltı drenaj sistemleri izlenerek drenaja neden olan fazla suyun kaynakları, dren akışları, su tablasının düzeyi ve yıl içerisindeki alçalıp yükselmesi irdelenmiştir. Sistemde en yüksek dren boşalımları buğday sulama dönemi olan nisan ve mayıs aylarında olmuştur. Drenaja neden olan fazla suyun kaynağının sulamalar olduğu, yağışların dren akışlarına etkisinin daha az olduğu belirlenmiştir. Dren akışlarının (q_a) ortalama ve medyan değerleri 1.1-2.80 ve 0.33-2.80 mm gün^-1, arasında değişmiştir. Buğday sulama döneminde dren akışları tasarımlamada öngörülen q_t=3.0 mm/gün değerinden genellikle yüksek bulunmuştur. Ortalama taban suyu derinlikleri 128-157 cm, medyan değerler ise 133 ve 162 cm arasında değişmiştir. Aşırı ıslaklığın göstergesi olarak su tablasının toprak yüzeyine 30 cm yükselme olasılığı %1.0-6.0, kök bölgesi olarak varsayılan 100 cm'ye yükselme olasılığı ise %20-58.5 arasında değişmiştir. Drenaj şiddet faktörü (α) 0.35-0.40 1gün^-1 arasında bulunmuştur. Bu değer drenaj şiddetinin yüksek olduğunu göstermektedir. Su tablasının genellikle dren düzeyinde olduğu, beslenme ile birlikte yükselen su tablasının 3-4 gün içinde kök bölgesinin altına düşmüştür.